IBAITAP: Truyện kể về cách xử lý hài hước, mặt dày của viên lí trưởng. Truyện muốn phê phán điều gì? Cùng ibaiap tìm hiểu bài học “Nhưng nó phải bằng hai mày” hôm nay nhé.

I. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC TÁC PHẨM NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY

Là truyện cười thuộc thể loại trào phúng.

II. TÓM TẮT TÁC PHẨM NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY

Cải cùng Ngô đánh nhau rồi đem nhau đi kiện. Sợ thua Cải lót trước cho thầy lí năm đồng, Ngô lại lót hẳn mười đồng. Khi xử kiện Cải bị phạt roi nó vội xòe năm ngón tay ra hiệu cho thầy lí. Thầy cũng xòe năm ngón tay trái úp lên năm ngón tay mặt nói: “…Nhưng… nó lại phải… bằng hai mày!”.

III. HƯỚNG DẪN SOẠN TÁC PHẨM NHƯNG NÓ PHẢI BẰNG HAI MÀY

Câu 1: Phân tích tính kịch trong đoạn: “Cải vôi xòe năm ngón tay… bằng hai mày”. (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 80)

Lời giải chi tiết:

Quan hệ giữa Cải và thầy lí đã được xếp đặt. Cải nghĩ rằng mình sẽ thắng nên rất ung dung. Khi xử kiện bất ngờ khi bị phạt 10 roi Cải từ thế chủ động thành bị động và không thể nói thêm được lời nào. Sự độc đáo của câu chuyện nằm ở chỗ kết hợp hai thứ “ngôn ngữ”. Ngôn ngữ nói và ngôn ngữ bằng động tác. Người đọc sẽ tìm được điểm thú vị khi liên kết các chi tiết với nhau. Ý nghĩa của chúng tố cáo về lẽ phải được mua bằng tiền, càng nhiều tiền thì lẽ phải sẽ thuộc về người đó.

Câu 2: Nghệ thuật gây cười qua lời nói của thầy Lí ở cuối truyện? (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 80)

Lời giải chi tiết:

– Ở cuối truyện thầy lí nói có sự đồng nhất giữa lẽ phải và số tiền được nhận hối lộ, khiến “lẽ phải” có thể đo đếm được từ đó gây nên tiếng cười. 

– Tình huống truyện được xây dựng gây cười vô cùng đặc sắc. Cao trào gây cười là sự trơ trẽn của thầy lí cùng lời nói và hành động của thầy.

Câu 3: Anh (chị) đánh giá như thế nào về nhân vật Ngô và Cải? (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 80)

 Lời giải chi tiết:

Nhân vật Ngô và Cải:

• Đều là nông dân bình thường, tội nghiệp và đáng thương.
• Họ cũng đáng trách vì có hành vi không tốt nhưng lại không nhận khuyết điểm của mình mà muốn trút tội cho đối phương đến mức đút lót cả viên trưởng. 
• Họ đều rơi vào tình cảnh bi hài. 

IV. LUYỆN TẬP

Câu hỏi: Phân tích cả hai truyện để thấy đặc trưng của thể loại của truyện cười. (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 80)

Lời giải chi tiết:

Qua hai truyện trên ta thấy đặc trưng của truyện cười là:

• Nội dung: dùng để châm biếm và chế giễu những thói hư tật xấu trong xã hội. Tạo nên những mâu thuẫn trái với tự nhiên để gây cười.
• Nghệ thuật: kết cấu chặt chẽ, ngắn gọn các mâu thuẫn phát triển nhanh và kết thúc bất ngờ để tạo ra tiếng cười.