IBAITAP: Để hiểu hai nhân vật Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa vì sao cho ta thấy được những mặt hay và mặt dở trong tính cách con người , dụng ý phê phán thói thực dụng thiển cận của con người hãy cùng ibaitap đến với tác phẩm “Đánh nhau với cối xay gió” của nhà văn Xec-van-tet. 

I. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC TÁC PHẨM “ ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ ( trích ĐÔN KI-HÔ-TÊ)”

Tác phẩm “ Đánh nhau với cối xay gió” được trích từ chương 8, chương 9 của tiểu thuyết Đôn Ki-hô-tê

II. TÓM TẮT TÁC PHẨM “ ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ ( trích ĐÔN KI-HÔ-TÊ)”

Đôn Ki-hô-tê là một gã quý tộc nghèo ước mơ trở thành hiệp sĩ nên đã cùng giám mã Xan-chô Pan-xa đi phiêu lưu khắp nơi để trừ gian diệt ác như hiệp sĩ thường làm. Khi cả 2 đến cánh đồng gặp những chiếc cối xay gió khổng lồ đang hoạt động. Đôn Ki-hô-tê mừng rỡ vì đã có cơ hội thực hiện lý tưởng của mình, diệt trừ những người khổng lồ mặc Xan- chô đã khuyên ngăn rằng trên đời không hề có gã khổng lồ nào cả. Bỏ mặc ngoài tai lời khuyên can Đôn Ki –hô -tê lăm lăm ngọn giáo trên tay, một mình một ngựa xông vào chiếc cối xay gió mà lão cho rằng là người khổng lồ. Đúng lúc gió thổi mạnh, cánh quạt hất văng chàng hiệp sĩ ra xa, ngọn giáo gãy tan tành. Xan- cho ngay tức khắc chạy đến cứu chủ. Dù đau đớn nhưng lão Đôn Ki-hô-tê cũng không rên đến một câu. Xan-cho tối đến ăn một bữa no say ngủ ngon lành còn lão không ăn uống gì mà đêm đến còn thức trắng. Đôn ki-hô -tê một mực cho rằng lý do bại trận là do pháp sư Phơ-re-xtôn gây ra. Hôm sau hai thầy trò lại  đường và tìm kiếm những cuộc phiêu lưu mới.

III. BỐ CỤC TÁC PHẨM “ ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ ( trích ĐÔN KI-HÔ-TÊ)”

– Phần 1 (từ đầu đến…không cân sức): Sự việc trước khi đánh nhau với cối xay gió

– Phần 2 (tiếp theo đến…toạc nửa vai): Khi đánh nhau với cối xay gió.

– Phần 3 (còn lại): Những chuyện sau khi đánh nhau với cối xay gió.

IV. HƯỚNG DẪN SOẠN TÁC PHẨM “ ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ ( trích ĐÔN KI-HÔ-TÊ)”

Câu 1: Xác định ba phần của đoạn truyện này theo trình tự diễn biến trước, trong và sau khi Đôn-ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió. Liệt kê năm sự việc chủ yếu, qua đó tính cách của lão hiệp và bác giám mã được thể hiện. (SGK Ngữ Văn 8 Tập 1-trang 79)

Lời giải chi tiết:

Dựa vào diễn biến khi Đôn Ki-hô-tê đánh nhau với cối xay gió, có thể chia văn bản thành 3 phần:

Phần 1 (từ đầu đến…không cân sức): Sự việc trước khi đánh nhau với cối xay gió

– Phần 2 (tiếp theo đến…toạc nửa vai): Khi đánh nhau với cối xay gió.

– Phần 3 (còn lại): Những chuyện sau khi đánh nhau với cối xay gió.

– Năm sự việc chủ yếu qua đó bộc lộ tính cách của Đôn Ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa:

• Cách nhận định của mỗi người khi nhìn thấy những chiếc cối xay gió
• Cách xử sự và hành động của mỗi người khi nhìn thấy những chiếc cối xay gió
• Cách xử sự của mỗi người khi: đau đớn, chuyện ăn,ngủ

Câu 2: Qua năm sự việc ấy, phân tích những nét hay và nét dở trong tính cách của nhân vật hiệp sĩ Đôn Ki-hô-tê. (SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 79)

Lời giải chi tiết:

– Đôn Ki-hô-tê là một gã quý tộc nghèo, tầm 50 tuổi, gầy gò, cao kều, trên lưng con ngựa còm (Những người quý tộc ở Tây Ban Nha thường ghép chữ Đôn vào tên)

– Mình lão mặc áo giáp, đầu đội mũ sắt, vai lão giáo dài, toàn những đồ binh giáp đã han gỉ của tố tiên được lão lục tìm lại rồi đem đánh bóng đế tự trang bị cho mình. Vì quá say mê truyện hiệp sĩ nên Đôn Ki-hô-tê muốn trở thành một hiệp sĩ giang hồ lang thang để tiêu trừ quân gian ác, giúp đỡ người lương thiện.

– Đầu óc không tỉnh táo:

• Khi thấy những chiếc cối xay gió lão lại tưởng là bọn người khổng lồ gian ác, sau đó lại tưởng tượng là pháp thuật của pháp sư Phơ-re-xtôn.
• Tư tưởng:  Đôn Ki-hô-tê muốn làm việc thiện diệt ác cứu đời. Khát vọng ấy tuy tốt đẹp nhưng đã bị đầu óc hoang tưởng của lão làm cho sai lệch và trở nên hão huyền.
• Hành động: Chẳng chút sợ sệt, bất chấp nguy hiểm lão xông vào cuộc giao tranh dữ dội một cách dũng cảm, không cân sức.

–  Kết quả: Bị đá văng ngã ra xa. Tuy bị thương nhưng không hề rên rỉ. Lão còn quên cả những nhu cầu cá nhân của mình (chuyện ăn, ngủ).

⟹ Đôn-ki-hô-tê là người có lý tưởng tốt muốn hành hiệp trượng nghĩa nhưng hành động thì điên rồ phi thực tế tất cả chính bởi những ảo tưởng khi đọc truyện kiếm hiệp.

Câu 3: Vẫn qua các sự việc ấy, chứng minh nhân vật Xan-chô Pan-xa cũng bộc lộ cả mặt tốt và xấu. (SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 79)

Lời giải chi tiết:

– Xuất thân của Xan-chô: “Xan-chô Pan-xa là một bác nông dân béo lùn cưỡi trên lưng con lừa thấp tè. Bác làm giám mã cho Đôn Ki-hô-tê với kỳ vọng là khi chủ thành đạt sự nghiệp lớn, bác sẽ được làm thống đốc cai quản một vài hòn đảo.”

– Hành trang của gã: “Đủng đỉnh cưỡi lừa đi sau chú, gã giám mã này chẳng lúc nào quên bầu rượu và cái túi hai ngăn đựng đầy đủ các thức ăn ngon.”

– Hoàn toàn tỉnh táo: Nhận biết sự vật sự việc rõ ràng.

– Ước muốn của gã thực tế tới thực dụng: Mong được cai trị một vài hòn đảo

– Hành động lại nhút nhát, sợ sệt: Không dám theo chủ. Hơi đau một chút là kêu.

– Quan niệm sống: tầm thường.

– Tính cách của gã: Tuy nhát gan, ích kỉ và có chút vụ lợi nhưng trung thành và cô cùng thực tế.

⟹ Xan-chô-pan-xa là nhân vật có cả những mặt tốt, xấu, hay dở. Gã rất thực tế và tỉnh táo nhưng nhân vật này thể hiện sự thực dụng, hèn nhát và tham lam.

Câu 4:  Đối chiếu Đôn-ki-hô-tê và Xan-chô Pan-xa về các mặt: dáng vẻ, nguồn gốc xuất thân, suy nghĩ, hành động,… để thấy rõ nhà văn đã xây dựng một cặp nhân vật tương phản. (SGK Ngữ Văn 8 Tập 1- trang 79)

Lời giải chi tiết:

–  Đôn Ki-hô-tê

• Nguồn gốc: Xuất thân dòng dõi quý tộc
• Dáng vẻ: Cao lênh khênh gầy gò, cưỡi trên lưng ngựa lại trông càng cao thêm
• Mục đích: Diệt gian trừ ác
• Suy nghĩ: Mê muội hão huyền, ảo tưởng phi thực tế
• Hành động: Điên rồ, thiếu suy nghĩ, vô cùng hấp tấp.
• Tính cách: Dũng cảm

–  Xan-chô Pan-xa

• Nguồn gốc: Xuất thân nông dân
• Dáng vẻ: Béo, lùn, ngồi trên lưng con lừa lại càng lùn hơn.
• Mục đích: Thu chiến lợi phẩm
• Suy nghĩ: Tỉnh táo, thực tế
• Hành động: Thực dụng
• Tính cách: Thiếu cam đảm, hèn nhát.

⟹ Hai nhân vật có các khía cạnh đối lập nhau nhưng nó bổ sung cho nhau làm nổi bật lên tính cách của nhân vật.