IBAITAP: Để hiểu được những nét chính về con người cũng như quan điểm nghệ thuật, các đề tài chính, tư tưởng chủ đạo và phong cách nghệ thuật của Nam Cao hãy cùng ibaitap đến với bài học “Chí phèo- Phần 1: Tác giả Nam Cao” để cùng tìm hiểu nhé.

Câu 1: Tiểu sử và con người nhà văn Nam Cao có những đặc điểm gì giúp ta thêm hiểu về sự nghiệp văn học của ông? (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 142)

Lời giải chi tiết:

Nam Cao (1917-1951) tên thật là Trần Hữu Tri sinh ra trong một gia đình nhà nông ở làng Đại Hoàng, tổng Cao Đà, huyện Nam sang, phủ Lí Nhân (nay thuộc xã Hòa Hậu, huyện Lí Nhân tỉnh Hà Nam). Nam Cao tích cực tham gia hoạt động cách mạng với tư cách là phóng viên nên ông có mặt khắp các chiến trường. Ông là người có tấm lòng nhân hậu, nội tâm phong phú. Ông đã va chạm nhiều với hiện thực tàn nhẫn, sống cuộc sống lay lắt nên dẫn đến nhiều chuyển biến về nhận thức. 

– Nam Cam có tâm trạng bất hòa sâu sắc với xã hội đương thời nên các tác phẩm của ông đều tố cáo những bất công và tàn bạo trong xã hội, ông luôn bênh vực và thấu hiểu cho những kẻ yếu thế. Tinh thần vượt lên và khắc phục tâm lý cùng lối sống tiểu tư sản nhằm hoàn thiện nhân cách và có cuộc sống ý nghĩa.

Câu 2: Những nội dung chính trong quan điểm nghệ thuật của Nam Cao. (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 142)

Lời giải chi tiết:

Nam Cao là một nhà văn tự giác về quan điểm và có tính nguyên tắc của văn học hiện thực tiến bộ:

• Không tập trung miêu tả cái đẹp hay sự thơ mộng mà ông bám vào các hiện thực, phản ánh xã hội một cách chân thực.
• Quan niệm của ông là văn chương phải viết về cuộc sống và vì con người, một nhà văn chân chính là một nhà văn có nhân cách và lòng nhân đạo.
• Văn chương chân chính là văn chương thấm đậm tinh thần nhân đạo, mang theo nỗi đau của nhân thế và tiếp thêm sức mạnh cho con người vượt lên trong cuộc sống.

– Bản chất của văn chương chính là sự sáng tạo, không thể chấp nhận cái rập khuôn hay sự dễ dãi:

• Người viết văn chương phải có lương tâm vì “sự cẩu thả trong văn chương là một sự đê tiện”.

Câu 3: Viết về người trí thức nghèo và người nông dân khốn cùng, Nam Cao thường trăn trở, day dứt nhất về vấn đề gì? (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 142)

Lời giải chi tiết:

Những sáng tác của Nam Cao trước cách mạng tập trung vào cuộc sống của người trí thức nghèo và cuộc sống của người nông dân khốn cùng. 

⇒ Nam Cao đã thể hiện nỗi day dứt cùng sự đau đớn trước tình trạng con người bị xói mòn về nhân phẩm và  hủy hoại nhân cách trong xã hội.

Câu 4: Nêu những nét chính trong phong cách nghệ thuật Nam Cao. (SGK Ngữ văn 11 tập 1- trang 142)

Lời giải chi tiết:

Phong cách nghệ thuật của Nam Cao rất độc đáo:

• Ông đặc biệt quan tâm tới đời sống tinh thần của con người và luôn có hứng thú khám phá con người trong con người.
• Ông có khuynh hướng tìm về nội tâm và đi sâu vào thế giới nội tâm của con người. Nam Cao rất có tài về phân tích và miêu tả diễn biến tâm lý của nhân vật.
• Từ việc hiểu được tâm lý của nhân vật, ông đã tạo ra được những đoạn đối thoại hay những đoạn độc thoại nội tâm rất chân thật và sinh động.
• Ông là một nhà văn có giọng điệu riêng: buồn thương, chua chát, dửng dưng và lạnh lùng nhưng lại đầy thương cảm cùng đằm thắm yêu thương.