Ibaitap.com sẽ hướng dẫn trả lời chi tiết cho các câu hỏi Khoa học tự nhiên lớp 6 của bộ sách Cánh diều thuộc [Bài 20: Vai trò của thực vật trong đời sống và trong tự nhiên trong CHỦ ĐỀ 8: ĐA DẠNG THẾ GIỚI SỐNG thuộc PHẦN 2: CHẤT VÀ SỰ BIẾN ĐỔI CHẤT]. Nội dung chi tiết bài giải mời bạn đọc tham khảo dưới đây:

PHẦN MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Hãy kể về vai trò của thực vật đối với con người mà em biết

Lời giải tham khảo: 

Thực vật được sử dụng nhiều trong lĩnh vực của con người: Lương thực, thực phẩm, làm thuốc, gia vị, làm đồ dùng và giấy, làm cây cảnh và trang trí, cho bóng mát và điều hòa không khí,…

I. VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG CON NGƯỜI

Câu hỏi 1: Hãy quan sát hình 20.1 và cho biết vai trò của thực vật đối với đời sống con người

Lời giải tham khảo:

Vai trò của thực vật đối với con người là: sử dụng làm lương thực, thực phẩm, làm thuốc, gia vị, làm đồ dùng và giấy, làm cây cảnh và trang trí, cho bóng mát và điều hòa không khí,…

Câu hỏi 2: Kể tên một số loại cây có ở địa phương và nêu vai trò sử dụng của chúng theo bảng 20.1

Lời giải tham khảo:

II. VAI TRÒ CỦA THỰC VẬT TRONG TỰ NHIÊN

Câu hỏi 1: 

a. Dựa vào bảng 20.2, hãy cho biết khí hậu ở nơi có nhiều thực vật và nơi có ít thực vật khác nhau như thế nào.

b. Em rút ra được kết luận gì về vai trò của thực vật đối với khí hậu

Lời giải tham khảo:

Khí hậu ở những nơi có nhiều thực vật thì ánh sáng chiếu xuống mặt đất yếu, nhiệt độ thấp, có độ ẩm cao, gió thổi yếu. 

⇒ Chứng tỏ thực vật góp phần điều hòa khí hậu.

Câu hỏi 2: Quan sát hình 20.3 và giải thích vì sao cần trồng nhiều cây xanh

Lời giải tham khảo:

Cần trồng nhiều cây xanh vì thực vật góp phần giữ cân bằng oxygen và carbon dioxide trong không khí, điều hòa khí hậu của Trái Đất, làm giảm ô nhiễm không khí, chống xói mòn đất và bảo vệ nguồn nước, ngoài ra thực vật cung cấp thức ăn và nơi ở cho động vật.

Câu hỏi 3: Dựa vào kiến thức đã học về oxyen và không khí, em hãy cho biết điều gì sẽ xảy ra nếu như cây xanh trên Trái Đất bị chặt phá quá mức? Khi đó lượng oxygen trong không khí thay đổi như thế nào?

Lời giải tham khảo:

Nếu như cây xanh trên Trái Đất bị chặt phá quá mức thì:

• Rừng bị thu hẹp trong khi lượng khí thải từ sinh hoạt và công nghiệp ngày càng nhiều lên sẽ làm mất cân bằng hệ sinh thái, đe dọa đến cuộc sống của con người và các sinh vật trên Trái Đất.
• Không còn rừng, đất đai sẽ bị xói mòn, sạt lở, tình trạng rửa trôi đất diễn ra khiến cho đất ngày càng bị bạc màu, thoái hóa, chất lượng đất ngày càng tệ.
• Lượng khí thải nhiều dẫn đến làm thủng tầng ozon, tấm lá chắn bao bọc và bảo vệ trái đất đang có nguy cơ biến mất, trái đất sẽ ngày càng nóng lên và con người phải đối mặt với hàng loạt các nguy cơ tiềm ẩn mà lớn nhất là nguy cơ về các căn bệnh nan y do sự ảnh hưởng của nguồn nước, không khí bị ô nhiễm.
• Rừng là một nguồn tài nguyên vô giá, diện tích rừng bị thu hẹp cũng sẽ khiến cho nền kinh tế của nhiều quốc gia bị tổn hại nghiêm trọng.

Câu hỏi 4: Quan sát hình 20.4 và cho biết khi có mưa lớn, điều gì sẽ xảy ra với đất ở trên đồi không có hoặc ít cây che phủ. Cần làm gì để khắc phục điều đó? 

Lời giải tham khảo:

Rừng có tác dụng hết sức quan trọng trong việc điều hòa, giữ nước và ngăn cản dòng chảy, bị phá rỗng ruột, khi có mưa lớn, nước mưa đổ về vùng thấp một cách nhanh chóng, khiến con người không kịp trở tay. Ngoài ra rừng còn có tác dụng giữ kết cấu đất, đá bền chặt hơn nhờ rễ cây ăn xuống chằng chịt, khi mưa trút xuống dễ dẫn đến tình trạng đất, đá bị sạt lở, gây vùi lấp, ngăn cách giao thông…

Biện pháp khắc phục là: tích cực trồng rừng, hạn chế tình trạng đốt nương rẫy gây cháy rừng, tăng cường kiểm tra và xử phạt những trường hợp khai thác trái phép gỗ, nâng cao nhận thức cho người dân.

Câu hỏi 5: Quan sát hình 20.5 và 20.6 và cho biết vai trò của thực vật đối với động vật.

Lời giải tham khảo:

Vai trò của thực vật với động vật là: thức ăn của động vật và là nơi ở, trú ngụ, làm tổ của nhiều loài động vật.

Câu hỏi 6: Nêu một số ví dụ về những động vật mà nơi ở của chúng là thực vật theo bảng 20.3

Lời giải tham khảo:

Câu hỏi 7: Lấy ví dụ tên con vật và tên cây mà con vật đó sử dụng làm thức ăn. Nêu rõ bộ phận của cây mà con vật đó sử dụng theo gợi ý trong bảng 20.4

Lời giải tham khảo:

Câu hỏi 8: Hãy tìm hiểu những biện pháp giữ an toàn cho cơ thể khi tiếp xúc với thực vật có chứa chất độc

Lời giải tham khảo:

Những biện pháp giữ an toàn cho cơ thể khi tiếp xúc với thực vật có chứa chất độc là:

• Đeo bao tay, bịt khẩu trang, tránh tiếp xúc trực tiếp với thực vật có chứa chất độc.
• Khi đã tiếp xúc với thực vật có chứa chất độc thì ngay lập tức đi rửa tay và gặp bác sĩ tư vấn.
• Không sử dụng những loại quả, lá, thực phẩm từ những loại thực vật lạ.

 III. TRỒNG VÀ BẢO VỆ CÂY XANH

Câu hỏi 1: Quan sát hình 20.7 và cho biết ta cần làm gì để môi trường sống có thêm nhiều thực vật.

Lời giải tham khảo:

Để môi trường sống có thêm nhiều thực vật, ta cần phải:

• Bảo vệ cây trong rừng, không chặt phá bừa bãi.
• Trồng thêm nhiều rừng ngập mặn.
• Bảo vệ và trồng nhiều cây xanh trong thành phố.
• Trồng cây gây rừng, phủ xanh những đồi trọc.

Câu hỏi 2: Kể những hoạt động trồng và bảo vệ cây xanh ở địa phương em. Sưu tầm các bức tranh, ảnh hoặc vẽ hình thể hiện hoạt động tích cực của học sinh với việc  trồng và chăm sóc cây xanh. 

Lời giải tham khảo:

Những hoạt động trồng và bảo vệ cây xanh ở địa phương là:

• Trồng nhiều cây xanh hai ven đường.
• Vứt, đổ rác thải đúng nơi quy định.
• Tổ chức hoạt động ngày vì môi trường hàng tháng.
• Quyên góp tiền từ việc thu gom sách, vở, giấy, vỏ lon, hộp nhựa, phế liệu,…