IBAITAP: Bài tùy bút đã cho ta thấy được tình yêu của tác giả đối với Sài Gòn như thế nào? Thông qua những điều gì mà em thấy được điều đó? Nghệ thuật mà tác giả sử dụng ra sao? Hãy cùng ibaitap tìm hiểu nhé.

I. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC BÀI “SÀI GÒN TÔI YÊU”

Được viết vào tháng 12 năm 1990 và được in trong tập “Nhớ Sài Gòn” năm 1994.

II. TÓM TẮT BÀI “SÀI GÒN TÔI YÊU”

Tình cảm sâu sắc, đậm đà của tác giả với Sài Gòn. Một thành phố trẻ trung, năng động và có nét hấp dẫn về thiên nhiên cùng khí hậu. Con người ở đây cởi mở, bộc trực, chân thành và trọng đạo nghĩa.

III. BỐ CỤC BÀI “SÀI GÒN TÔI YÊU”

Bài tùy bút có thể chia thành 3 phần:

• Phần 1 (từ đầu cho đến “tông chi họ hàng”): Ấn tượng cùng tình yêu của tác giả dành cho Sài Gòn.
• Phần 2 (tiếp theo đến “hơn trăm triệu”): Cảm nhận về phong cách sống của người Sài Gòn.
• Phần 3 (còn lại): Tình yêu Sài Gòn của Minh Hương.

IV. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI “SÀI GÒN TÔI YÊU”

Câu 1: Tác giả đã cảm nhận Sài Gòn về những phương diện nào? Dựa vào mạch cảm xúc và suy nghĩ của tác giả hãy tìm bố cục của bài văn. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 172)

Lời giải chi tiết:

Tác giả đã thể hiện tình cảm yêu mến và những ấn tượng của mình về các phương diện: thiên nhiên, khí hậu, thời tiết, cuộc sống sinh hoạt và phong tục của con người nơi đây.

Bài tùy bút có thể chia thành 3 phần:

• Phần 1 (từ đầu cho đến “tông chi họ hàng”): Ấn tượng cùng tình yêu của tác giả dành cho Sài Gòn.
• Phần 2 (tiếp theo đến “hơn trăm triệu”): Cảm nhận về phong cách sống của người Sài Gòn.
• Phần 3 (còn lại): Tình yêu Sài Gòn của Minh Hương.

Câu 2: Trong phần đầu bài (từ đầu đến “hàng triệu người khác”) tác giả đã bày tỏ lòng yêu mến của mình với Sài Gòn qua những cảm nhận chung về thiên nhiên và cuộc sống ở nơi ấy. Em hãy nêu lên: (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 172)

a. Nét riêng biệt của thiên nhiên, khí hậu Sài Gòn qua sự cảm nhận khá tinh tế của tác giả.

b. Tình cảm của tác giả với Sài Gòn đã được thể hiện như thế nào? Biện pháp nghệ thuật nào đã được sử dụng để biểu hiện tình cảm của tác giả?

Lời giải chi tiết:

a. Qua cảm nhận tinh tế của tác giả đã cho ta thấy được điểm riêng biệt của thiên nhiên cùng khí hậu Sài Gòn là nắng sớm, gió lộng buổi chiều và có những cơn mưa nhiệt đới ào ào, mau dứt. Nó cũng thay đổi nhanh chóng và đột ngột.

b. Tác giả đã bộc lộ tình yêu tha thiết nồng cháy với Sài Gòn, ngay cả sự thay đổi đột ngột của thời tiết, những cơn mưa nhiệt đới ào ạt hay sự ồn ào đông đúc trong những giờ của Sài Gòn cũng trở thành cái đáng yêu, đáng nhớ. 

– Tác giả đã sử dụng biện pháp điệp từ ở đầu câu và điệp cấu trúc câu để nhấn mạnh cùng khẳng định tình cảm của mình cũng như để biểu hiện sự phong phú của thiên nhiên, đất trời và khí hậu của Sài Gòn.

Câu 3: Trong đoạn 2 (từ “ở trên đất này” đến “leo lên hơn năm triệu”), tác giả tập trung nói về nét nổi bật trong phong cách của người Sài Gòn. Nét đặc trưng của phong cách ấy là gì? Thái độ, tình cảm của tác giả đối với con người Sài Gòn được biểu hiện như thế nào? (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 173)

Lời giải chi tiết:

Trong phần hai tác giả tập trung nói về những nét nổi bật trong phong cách sống của người Sài Gòn. Người Sài Gòn thường hội tụ người của khắp nơi nhưng lại hòa hợp, không phân biệt nguồn gốc mà chỉ còn là cư dân Sài Gòn. Phong cách sống của người Sài Gòn rất chân thành, bộc trực và vô cùng cởi mở. Vẻ đẹp đó như hiện lên trên người thiếu nữ với vẻ đẹp tự nhiên khỏe khoắn vừa ý từ mạnh dạn tuy vậy vẫn có nét cổ xưa mang tinh thần dân chủ.

Câu 4: Hãy nêu lên vị trí và ý nghĩa của đoạn cuối trong việc thể hiện tình cảm của tác giả đối với Sài Gòn. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 173)

Lời giải chi tiết:

Đoạn cuối như một lời khẳng định tình cảm của tác giả với Sài Gòn cùng con người nơi đây. Đó như là “tuyên ngôn” của tác giả đồng thời ông mong thế hệ trẻ cũng dành tình cảm yêu thương cho mảnh đất đó.

Câu 5: Hãy nêu lên những đặc điểm trong nghệ thuật biểu cảm của bài văn. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 173)

Lời giải chi tiết:

Những đặc điểm nghệ thuật biểu cảm của bài văn là: 

• Biểu cảm gián tiếp thông qua việc miêu tả thiên nhiên, khí hậu, con người Sài Gòn và hồi tưởng kỉ niệm.
• Biểu cảm trực tiếp thông qua các câu văn cảm thán như: Tôi yêu Sài Gòn yêu cả con người nơi đây, Thương mến bao nhiêu….

V. Luyện tập

Câu 1: Hãy tìm những bài viết về vẻ đẹp và những đặc sắc của quê hương em. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 173)

Lời giải chi tiết: 

Những bài viết về vẻ đẹp của Hà Nội: 

• Hà Nội Phố (Phan Vũ).
• Một góc chiều của Hà Nội (Nguyễn Duy).
• Mùa thu Hà Nội ( Hoàng Thy).

Câu 2: Viết một đoạn văn ngắn nói về tình cảm của mình với quê hương hay một vùng đất mà mình đã từng gắn bó. (SGK Ngữ Văn 7 Tập 1- trang 173)

Lời giải chi tiết: 

Nhà thơ Đỗ Trung Quân với bài thơ Quê hương đã viết:

Quê hương là gì hả mẹ

Mà cô giáo dạy phải yêu?

Quê hương là gì hả mẹ

Ai đi xa cũng nhớ nhiều?

Quê hương! Tiếng gọi thiêng liêng ấy như vang mãi trong tâm mỗi con người. Quê hương tôi nằm gần sông Hoạt cùng con đê ngoằn ngoèo uốn khúc bao quanh xóm làng như người mẹ ôm ấp che chở cho đứa con trong lòng. Tôi yêu cái làn gió nhẹ nhàng buổi sáng mùa xuân làm các sóng lúa nhấp nhô, những cánh cò dang rộng đôi cánh trên bầu trời xanh thăm thẳm.  Yêu cả biết bao kỉ niệm tuổi thơ hồn nhiên với những buổi mò cua, bắt tép, những buổi thả diều trên cánh đồng quê bát ngát. Những kỉ niệm ấy là những hình ảnh thân thuộc của quê hương nhưng nó mãi là hành trang vô giá theo tôi trong suốt cuộc đời!