IBAITAP: Đoạn trích kể về điều gì? Sự việc ấy xảy ra vào thời điểm nào và diễn ra như thế nào? Những hình ảnh trong bài cho ta thấy được điều gì? Cùng ibaitap tìm hiểu bài học “Ra-ma buộc tội” hôm nay nhé.

I. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC TÁC PHẨM RA-MA BUỘC TỘI

Được trích từ Sử thi Ra-ma-ya-na sử thi của Ấn Độ.

II. TÓM TẮT TÁC PHẨM RA-MA BUỘC TỘI

Sau khi chiến thắng, Ra-ma nghi ngờ tiết hạnh của Xi-ta, Ra-ma đã nổi cơn ghen dữ dội. Mặc cho đôi mắt của Xi-ta có đẫm lệ và lòng Ra-ma cũng như sao cắt nhưng vì tao tiếng nên chàng vẫn buông lời xúc phạm nàng. Lòng nàng đau đớn như cây dây leo bị vòi voi quật nát. Xi-ta lấy tư cách của mình ra thề, giải thích và thanh minh trong tiếng nức nở nghẹn ngào nhưng không thể lay chuyển được Ra-ma. Cuối cùng Xi-ta đành chứng minh lòng chung thủy của mình bằng cách dũng cảm bước đi trên giàn lửa. Tất cả mọi người kể cả loài Rắc-sa-xa và Va-na-ra cũng bật lên tiếng khóc vang trời trước cảnh tượng đau đớn ấy.

III. BỐ CỤC TÁC PHẨM RA-MA BUỘC TỘI

Đoạn trích có thể chia thành 2 phần như sau:

• Phần 1 từ đầu đến “Ra-va-va đâu có chịu được lâu”: Diễn biến tâm trạng cùng lời buộc tội của Ra-ma.
• Phần 2 còn lại: Diễn biến tâm trạng của Xi-ta và hành động tự khẳng định mình.

IV. HƯỚNG DẪN SOẠN TÁC PHẨM RA-MA BUỘC TỘI

Câu 1: Sau chiến thắng, Ra-ma và Xi-ta gặp nhau trước sự chứng kiến của mọi người. (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 59)

a. Công chúng đó bao gồm những ai?

b. Hoàn cảnh ấy tác động như thế nào đến tâm trạng, ngôn ngữ đối thoại của Ra-ma, Xi-ta? (Phân tích những câu cho thấy ý thức của Ra-ma, Xi-ta về tình thế “trước mặt những người khác”, “trước mặt đông đủ mọi người”,…)

Lời giải chi tiết:

a. Đáp án đúng là: D

b. 

– Ra-ma: Chàng không chỉ đứng trên tư cách người chồng mà còn là một người anh hùng. Với tư cách ấy chàng vô cùng khó xử, chàng vừa yêu thương và xót xa cho vợ mình nhưng cũng vẫn phải giữ bổn phận của một đức vua anh hùng. 

– Xi-ta: Cũng giống như Ra-ma, trong màn gặp gỡ nàng vô cùng đau khổ vì bị kết tội oan. Nàng không chỉ là một người vợ mà còn là hoàng hậu, nàng không thể để danh dự mình bị bôi nhọ. Nhưng việc ấy không hề dễ dàng, ban đầu nàng van nài với tình nghĩa vợ chồng, sau đó chuyển sang quan hệ xã hội. 

Câu 2: Theo lời tuyên bố của Ra-ma: (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 59)

a. Chàng giao tranh với quỷ Ra-va-na, tiêu diệt hắn để giải cứu Xi-ta vì động cơ gì?

b. Chàng ruồng bỏ Xi-ta vì lí do gì?

c. Phân tích những từ ngữ lặp đi lặp lại nhiều lần trong lời nói của Ra-ma cho thấy ý chí, tâm trạng của chàng.

d. Phân tích thái độ của Ra-ma khi Xi-ta bước lên giàn lửa?

Lời giải chi tiết:

a. Đáp án đúng là: A

b. Đáp án đúng là: A

c. Ra-ma nhấn mạnh những từ ngữ liên quan đến tài năng và danh dự nhiều lần để thể hiện bổn phận và danh dự của một đức vua cao quý và anh hùng. 

d. Ra-ma vô cùng căng thẳng khi Xi-ta bước lên giàn lửa. Có thể nói đây cũng là thử thách dữ dội với Ra-ma vì chàng không nghĩ Xi-ta lại hành động quyết liệt đến vậy. 

Câu 3: Trong lời đáp của mình, Xi-ta đã nhấn mạnh như thế nào về: (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 60)

– Sự khác biệt giữa tư cách, đức hạnh của nàng với loại phụ nữ tầm thường thấp kém?

– Sự khác biệt giữa điều tùy thuộc vào số mệnh của nàng, vào quyền lực kẻ khác và điều trong vòng kiểm soát của nàng?

Từ đó vai trò của thần A-nhi trong văn hóa Ấn Độ, có thể hiểu như thế nào về quyết định bước lên giàn lửa và những lời cầu khấn thần A-nhi của nàng Xi-ta?

Lời giải chi tiết:

Khi đi đến bước đường cùng mặc dù vô cùng đau đớn nhưng Xi-ta vẫn bình tĩnh và đưa ra những lời thanh minh.

• Nàng khẳng định tư cách và đức hạnh của mình không thể đem so sánh với hạng phụ nữ thấp kém tầm thường được. Nàng là con của thần Đất Mẹ và đã bỏ cả cung điện nguy nga để theo chồng vào rừng mà chia sẻ gian nan, thử thách. Điều này đã đủ để chứng minh cho phẩm hạnh của nàng rồi.
• Lý do tiếp theo Xi-ta đưa ra lại càng thuyết phục hơn. Nàng bị bắt cóc và quỷ vương Ra-va-na động đến người nàng khi nàng đang ngất đi đó là điều nằm ngoài lí trí của nàng. Khi tỉnh dậy nàng đã nhất quyết chống cự, lý do nàng đưa ra vô cùng sắc sảo nhưng sự việc lại được chứng kiến bởi Ha-nu-man.
• Không thể thuyết phục được chồng cuối cùng nàng quyết liệt chọn cách bước trên giàn lửa để chứng minh cho bản thân mình.

Câu 4: Phân tích thái độ của công chúng và nêu cảm nghĩ của anh chị trước cảnh Xi-ta bước vào lửa? (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 60)

Lời giải chi tiết:

Cảnh Xi-ta bước chân lên giàn lửa là một cảnh vô cùng kịch tính. Nó vừa hào hùng lại vừa bi thương. Cảnh tượng ấy đã làm công chúng vô cùng xúc động. Cảnh tượng ấy của Xi-ta là biểu tượng tập trung nhất cho hình mẫu lý tưởng của người phụ nữ Ấn Độ thời cổ đại.