IBAITAP: Thể thơ lục bát là gì? Cách gieo vần và ngắt nhịp như thế nào? Những biện pháp nghệ thuật nào thường được sử dụng trong bài? Từ đó hãy viết một bài thơ lục bát. Hãy cùng ibaiap tìm hiểu qua bài học hôm nay nhé.

I. HƯỚNG DẪN PHÂN TÍCH KIỂU VĂN BẢN

Câu 1: Cách ngắt nhịp của thơ lục bát thường là nhịp chẵn. Tuy nhiên, cách ngắt nhịp của dòng thơ thứ 4 là 3/3/2. Việc ngắt nhịp như thế có tác dụng gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Cách ngắt nhịp như vậy có tác dụng diễn tả cảm xúc bâng khuâng của nhà thơ, khi khoảnh khắc hoàng hôn đang đến.

Câu 2: Dựa vào hiểu biết về thể thơ lục bát, em hãy chỉ ra sự hiệp vần và sự phối hợp thanh điệu của bài thơ trên bằng cách điền vào bảng sau: (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Có thể điền vào bảng như sau:

• Dòng Lục: BBTTBB, TBTTBB.
• Dòng Bát: TBBTTBBB, TBTTTBBB.

Câu 3: Cảnh sắc thiên nhiên và hoạt động của con người trong bài thơ được miêu tả chi tiết, rõ ràng, tỉ mỉ hay được thể hiện bằng một vài chi tiết, một vài nét tiêu biểu? Việc thể hiện như thế có tác dụng gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Cảnh sắc thiên nhiên và hoạt động của con người trong bài thơ được thể hiện bằng một vài chi tiết và một vài nét tiêu biểu như: chăn trâu, thả diều, nướng khoai hay những nét tiêu biểu như gió đông, khoảnh khắc hoàng hôn đến. Việc sử dụng những chi tiết này tuy giản dị nhưng lại giàu sức gợi ta, tạo nên một bức tranh đồng quê yên bình.

Câu 4: Cảm xúc của tác giả trong bài thơ được thể hiện trực tiếp hay gián tiếp, thông qua những hình ảnh nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Cảm xúc của tác giả trong bài thơ được thể hiện một cách gián tiếp. Nó thông qua hình ảnh về buổi chiều chăn trâu, thả diều, nước khoai. Cảm nhận ấy còn được thể hiện qua hình ảnh “gió đông” và khoảnh khắc hoàng hôn đang dần buông xuống. 

Câu 5: Theo em, nét độc đáo của bài thơ là gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Theo em nét độc đáo của bài thơ nằm ở việc tác giả sử dụng những từ ngữ giản dị nhưng lại mang sức gợi tả lại rất cao. Cùng những biện pháp nghệ thuật và cách ngắt nhịp không giống bình thường. 

Câu 6: Từ việc tìm hiểu bài thơ trên, em học được điều gì về cách làm thơ lục bát? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 75)

Lời giải chi tiết:

Từ tìm hiểu bài thơ trên, em học được cách làm thơ lục bát như sau:

• Về vần, nhịp và thanh điệu: các câu lục sẽ xen kẽ với các câu bát. Tiếng thứ sáu của câu lục sẽ hiệp vần với tiếng thứ sáu của câu bát và người lại.

II. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT

Đề bài: Làm một bài thơ lục bát thể hiện cảm xúc, suy ngẫm của em về một cảnh đẹp hoặc một sự việc mà em từng chứng kiến.

Lời giải chi tiết:

Tham khảo các bài thơ đã học để ý những biện pháp nghệ thuật để áp dụng vào bài của mình.