“Pháp nhân” là thuật ngữ pháp lý dùng để chỉ các tổ chức, doanh nghiệp được Nhà nước công nhận và đáp ứng được các điều kiện mà pháp luật đề ra khi tham gia vào quan hệ pháp luật, đồng thời nó cũng được dùng để phân biệt với chủ thể còn lại trong quan hệ pháp luật, đó là “cá nhân”.

Do vậy, để tìm hiểu rõ pháp nhân là gì và các điều kiện để có được tư cách pháp nhân theo quy định pháp luật hiện hành thì mời bạn đọc tham khảo bài viết dưới đây.

Pháp nhân là gì?

Hiện nay pháp luật chưa có quy định chính xác về định nghĩa của pháp nhân, tuy nhiên từ những quy định về pháp nhân tại Bộ luật dân sự 2015 thì ta có thể hiểu rằng:

Pháp nhân là một tổ chức được pháp luật công nhận khi đáp ứng đủ các điều kiện mà pháp luật quy định, có tư cách pháp lý độc lập, nhân danh chính mình khi tham gia vào quan hệ pháp luật, có tài sản riêng vfa phải tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình.

>>> Tham khảo: Năm 2020 phân chia tài sản khi ly hôn như thế nào?

Các loại pháp nhân hiện nay?

Ngoài định nghĩa pháp nhân là gì, TBT Việt Nam sẽ giúp Quý vị phân loại pháp nhân.

Theo Điều 75 và điều 76 Bộ luật dân sự 2015 thì căn cứ vào mục đích hoạt động chính có liên quan đến lợi nhuận hay không mà pháp nhân được chia ra làm hai loại chính là: Pháp nhân thương mại và pháp nhân phi thương mại

– Pháp nhân thương mại: Một pháp nhân được gọi là pháp nhân thương mại khi pháp nhân đó phải có mục tiêu hoạt động chính là nhằm kiếm lợi nhuận, và lợi nhuận sẽmđược chia đều cho các thành viên trong tổ chức.

Pháp nhân thương mại bao gồm các tổ chức kinh tế, các doanh nghiệp được thành lập theo đúng trình tự thủ tục mà pháp luật quy định.

– Pháp nhân phi thương mại: Trái ngược lại với mục đích hoạt động của pháp nhân thương mại, hoạt động chính của pháp nhân phi thương mại lại không hướng đến mục tiêu về lợi nhuận kinh tế và không đặt ra vấn đề chia lợi nhuận cho các thành viên.

Pháp nhân phi thương mại bao gồm các tổ chức như: Cơ quan nhà nước, đơn vị vũ trang nhân dân, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp, tổ chức xã hội, quỹ xã hội, quỹ từ thiện, các doanh nghiệp phi thương mại…

>>> Tham khảo: Các trường hợp hợp đồng vô hiệu theo quy định năm 2020?

Tư cách pháp nhân là gì?

Tư cách pháp nhân là tư cách pháp lý được Nhà nước công nhận sự thành lập và trao tư cách là một chủ thể cho tổ chức và được tham gia vào các quan hệ pháp luật một cách độc lập, tự mình thực hiện các quyền, nghĩa vụ và chịu trách nhiệm về hành vi của mình trước pháp luật

Theo quy định tại điều 74 Bộ luật dân sự 2015, để được công nhận là pháp nhân thì tổ chức phải đáp ứng các điều kiện sau:

– Được thành theo quy định của pháp luật. Tức là Nhà nước sẽ thể hiện sự công nhận của mình đối với pháp nhân thông qua việc cơ quan có thẩm quyền thành lập, cho phép thành lập. Nếu tổ chức thành lập mà theo quy định của pháp luật sẽ không được coi là pháp nhân.

– Có cơ cấu tổ chức theo quy định của pháp luật bao gồm: phải có cơ quan điều hành và nhiệm vụ, quyền hạn của cơ quan điều hành phải được quy định trong điều lệ hoặc quyết định thành lập của pháp nhân.

Ngoài ra pháp nhân có thể có cơ quan khác theo quyết định của pháp nhân hoặc quy định khác của pháp luật.

– Phải có tài sản độc lập và phải tự trách nhiệm bằng tài sản của mình. Điều này đảm bảo cho pháp nhân có thể thực hiện được tất cả các quyền và nghĩa vụ của mình khi tham gia vào bất kì quan hệ dân sự nào, đồng thời điều kiện này còn đảm bảo được sự bình đẳng của các chủ thể trước pháp luật

Ngoài ra việc pháp nhân phải tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình, có thể hiểu là các thành viên trong tổ chức chỉ phải chịu trách nhiệm trong phạm vi vốn góp của mình.

– Tự nhân danh chính mình để tham gia vào các quan hệ pháp luật. Vì pháp nhân là một chủ thể độc lập, có tài sản riêng không liên quan đến các chủ thể khác, do vậy pháp nhân có đầy đủ điều kiện để thực hiện các quyền, nghĩa vụ của mình, đồng thời phải tự chịu trách nhiệm về hành vi của mình.

>>> Tham khảo: Số định danh cá nhân là gì? Thủ tục cấp số định danh cá nhân?

Ví dụ tổ chức có tư cách pháp nhân

Vào ngày 23/11/1946, Hội chữ thập đỏ Việt Nam được thành lập, đây là tổ chức xã hội hoạt động nhằm mục đích nhân đạo. Mục tiêu của Hội chữ thập đỏ là nhân đạo, hòa bình, hữu nghị,…

Hội chữ thập đỏ Việt Nam là pháp nhân phi thương mại vì các yếu tố sau:

– Hội chữ thập đỏ đáp ứng đủ 4 điều kiện để có tư cách pháp nhân theo quy định về pháp luật: Thành lập theo đúng quy định pháp luật, cơ cấu tổ chức chặt chẽ, có tài sản riêng và tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình, tự nhân danh chính tổ chức khi tham gia vào quan hệ pháp luật.

– Tiếp đó, hội chữ thập đỏ không hoạt động nhằm mục đích tìm kiếm lợi nhuận, mà mục tiêu chính của hội là tuyên truyền, phổ biến các hoạt động nhân đạo, các công tác xã hội, chăm sóc sức khỏe, vận động hiến máu, hiến tặng mô tạng vì mục đích nhân đạo, quyên góp từ thiện….

– Ngoài ra những khoản lợi nhuận phát sinh trong quá trình hỏa động của hội thì không được dùng để chia lợi nhuận cho các thành viên trong hội, mà được đưa vào làm tài sản chung của hội hoặc được sử dụng để tổ chức các hoạt động từ thiện

Như vậy, Hội chữ thập đỏ Việt Nam có đầy đủ tư cách của một pháp nhân, có tư cách pháp lý độc lập, là một chủ thể trong quan hệ pháp luật.

Qua bài viết trên, TBT Việt Nam mong rằng, Quý vị đã hiểu được pháp nhân là gì. Mọi băn khoăn, vướng mắc về bài viết vui lòng liên hệ theo số 1900 6560 để được hỗ trợ nhanh chóng và chính xác.

>>> Tham khảo: Quy định án phí dân sự sơ thẩm năm 2020 như thế nào?