Có rất nhiều người sau khi nhận kết quả xét nghiệm thì thấy một loạt các chỉ số và kết luận nhưng lại không biết dương tính và âm tính là gì. Hai trường hợp này thì đâu là mắc bệnh, đâu là bình thường? Bài viết dưới đây, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ giúp bạn tìm hiểu kỹ hơn về các kết quả xét nghiệm.

Nội dung chính

• 1. Kết quả Âm tính là gì?
• Ý nghĩa kết quả xét nghiệm âm tính là gì?
• Trường hợp kết quả âm tính thiếu chính xác
• 2. Kết quả dương tính là gì?
• Ý nghĩa kết quả xét nghiệm dương tính là gì?
• Trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính thiếu chính xác
• 3. Những lưu ý sau khi biết kết quả dương tính hay âm tính là gì?

1. Kết quả Âm tính là gì?

Ý nghĩa kết quả xét nghiệm âm tính là gì?

Âm tính hay Negative là thuật ngữ y khoa dùng để chỉ hiệu quả xét nghiệm trong y học. Nếu bạn nhận được hiệu quả có ghi âm tính, ( – ) hoặc Negative thì có nghĩa là bạn không bị bệnh hoặc không mang mầm bệnh trong khung hình .

Kết quả xét nghiệm âm tính hay Negative, (-) nói lên cơ thể bạn không bị mắc bệnh

Trường hợp kết quả âm tính thiếu chính xác

Mặc dù đa phần tác dụng xét nghiệm âm tính là đúng chuẩn, nhưng vẫn có một vài trường hợp hoài nghi và cần thực thi xét nghiệm lại hoặc triển khai những giải pháp kiểm tra khác .

Thứ nhất là trường hợp âm tính giả, nghĩa là khi yếu tố gây bệnh có sống sót trong khung hình nhưng không đủ ngưỡng kích thích khiến cho quy trình xét nghiệm không tìm thấy dấu vết gây bệnh .

Thứ hai là thời hạn xét nghiệm quá sớm, nồng độ những chất còn chưa vượt ngưỡng nên cho tác dụng âm tính .

Thứ ba là trường hợp sai sót y tế do lỗi máy xét nghiệm, tiến trình lấy mẫu không đúng, sai sót trong quy trình luân chuyển, dữ gìn và bảo vệ, giải quyết và xử lý mẫu, …

Thứ tư là năng lực tái kích hoạt của một số ít loại mầm bệnh như virus, vi trùng nên nhiều bệnh nhân sau một quy trình điều trị đã cho tác dụng xét nghiệm quay trở lại âm tính, khung hình phục sinh và được xem là khỏe mạnh. Tuy nhiên, một thời hạn sau thì tác dụng xét nghiệm lại là dương thế .

Ví dụ

Với nhiều bệnh nhân sau khi xét nghiệm Covid-19 được lý giải âm tính là gì thì họ khá vui mừng bởi lúc đó đồng nghĩa tương quan với việc khung hình người đó không bị nhiễm Virus SARS-CoV-2. Tuy nhiên, với những chuyên viên thì việc cho hiệu quả xét nghiệm âm tính vẫn tìm ẩn những nỗi lo. Hiện tượng âm tính giả hoặc hiệu quả dương thế trở lại gây nên nhiều trở ngại lớn trong công tác làm việc phòng, chống đại dịch Covid-19 lúc bấy giờ .Hầu hết những nước trên quốc tế đều sử dụng công nghệ PCR để xác nghiệm Covid-19 do có độ nhạy cao ( khoảng chừng 60 – 70 % ). Tuy nhiên, theo Bác sĩ Daniel Brenner của Bệnh viện Johns Hopkins ( Mỹ ) cho biết đã có bệnh nhân xét nghiệm 3 lần vẫn cho tác dụng âm tính mặc dầu có vừa đủ những triệu chứng Covid-19, sau đó triển khai sử dụng chiêu thức xét nghiệm dịch rửa phế quản thì mới có hiệu quả dương thế .

2. Kết quả dương tính là gì?

Ý nghĩa kết quả xét nghiệm dương tính là gì?

Ngược với trường hợp âm tính là gì thì tác dụng xét nghiệm dương thế, ( + ) hay Positive là trường hợp bạn đã mắc bệnh hay có rủi ro tiềm ẩn mắc một bệnh nào đó do mang yếu tố gây bệnh trong khung hình .

Kết quả xét nghiệm dương tính hay Positive, (+) có nghĩa là cơ thể bạn đã bị bệnh hoặc có nguy cơ cao bị bệnh

Trường hợp kết quả xét nghiệm dương tính thiếu chính xác

Với bệnh nhân, khi tác dụng xét nghiệm báo dương thế, khá nhiều người sợ hãi và thấy lo ngại với sức khỏe thể chất của mình. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp tác dụng xét nghiệm hiệu quả dương thế không nói lên đúng thực trạng khung hình. Chẳng hạn như :

Dương tính giả là khi người bệnh không có yếu tố gây bệnh hay không mắc bệnh nào nhưng hiệu quả vẫn positive do những yếu tố gây nhiễu .

Các phản ứng chéo trong khung hình khiến cho quy trình xét nghiệm nhận diện sai yếu tố gây bệnh và cho hiệu quả dương thế .

Xét nghiệm được thực thi thiếu độ đúng chuẩn trong nhìn nhận thực trạng bệnh lý hoài nghi .

Sự nhầm lẫn hiệu quả hoặc nhầm mẫu giữa những người thực thi xét nghiệm .

Các yếu tố phát sinh trong tích lũy và giải quyết và xử lý mẫu của nhân viên cấp dưới y tế hoặc lỗi thiết bị .

Ví dụ

Hiện nay, bộ kit test nhanh phát hiện Virus SARS-CoV-2 được nhiều tỉnh thành trong cả nước vận dụng để sàng lọc nhanh và sớm phát hiện bệnh nhân mắc Covid-19. Đây là bộ xét nghiệm nhanh để tìm kháng thể IgM / IgG có trong máu bệnh nhân. Tuy nhiên, những nhìn nhận mới gần đây cho rằng tác dụng test nhanh chưa thể khẳng định chắc chắn được bệnh nhân có bị mắc Covid-19 hay không. Một số trường hợp sau 3 lần test nhanh cho tác dụng dương thế nhưng khi triển khai lấy dịch hầu họng và nghiên cứu và phân tích bằng chiêu thức Realtime RT-PCR thì cho hiệu quả âm tính .Test nhanh Covid-19 hoàn toàn có thể cho hiệu quả dương thế nhưng khi xét nghiệm dịch họng bằng kỹ thuật Realtime RT-PCR thì cho hiệu quả âm tínhTheo Bác sĩ Trần Hữu Khanh, Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh kiêm Trưởng Phòng Công tác xác hội Bệnh viện Nhi đồng I đã nghiên cứu và phân tích về bộ kit và cho rằng dương thế giả Có thể do bệnh nhân đã khỏi bệnh và trong khung hình có sống sót kháng thể hoặc do chủng Virus SARS-CoV-2 hoàn toàn có thể bắt chéo với những chủng virus cùng loại khác và sinh miễn dịch .

3. Những lưu ý sau khi biết kết quả dương tính hay âm tính là gì?

Với mỗi bệnh nhân, sau khi được các bác sĩ chuyên khoa giải thích kỹ lưỡng về kết quả dương tính hay âm tính là gì thì cũng đừng vội vui mừng hay lo lắng. Lúc này, cần bình tĩnh và đặt những câu hỏi để làm rõ hơn về các chỉ số có trong xét nghiệm cũng như việc có nên thực hiện xét nghiệm lặp lại hay các kiểm tra khác hay không.

Hầu hết với những bác sĩ, để chẩn đoán đúng chuẩn thực trạng bệnh lý thì không chỉ dựa vào mỗi tác dụng xét nghiệm mà còn kiểm tra quy trình dịch tễ, theo dõi, nhìn nhận những triệu chứng, năng lực người được xét nghiệm có phơi nhiễm với mầm bệnh cũng như triển khai những giải pháp chẩn đoán khác .Các bác sĩ không chỉ dựa trên hiệu quả xét nghiệm mà còn phối hợp nhiều chiêu thức khác để nhìn nhận đúng chuẩn thực trạng bệnhHy vọng với những thông tin nêu trên, mọi người đã hiểu hơn về xét nghiệm dương thế hay âm tính là gì. Đặc biệt, với những xét nghiệm hay test nhanh Covid-19 lúc bấy giờ thì người dân khi muốn kiểm tra nên quan tâm bảo vệ chính mình và lựa chọn những đơn vị chức năng có uy tín cũng như đã được Bộ Y tế cấp phép xét nghiệm chứng minh và khẳng định Covid-19 nhằm mục đích bảo vệ bảo đảm an toàn và độ đúng chuẩn cao .