Trong bài viết này, TBT Việt Nam sẽ giải đáp một số thắc mắc như: Dân chủ là gì? Chế độc dân chủ được hình thành từ khi nào? Thực hiện quyền dân chủ ở Việt Nam hiện nay cho Quý độc giả. Mời Quý vị theo dõi nội dung bài viết.

Dân chủ là gì?

Dân chủ là một chế độ chính trị, trong đó quyền quyết định những vấn đề quan trọng của đất nước thuộc về tay nhân dân, nhân dân là người trực tiếp thực hiện hoặc giám sát việc thực hiện của những cá nhân, tổ chức, ban ngành nhà nước. Đây được gọi chung là những tổ chức đại diện cho nhân dân thực hiện những công việc phục vụ quyền và lợi ích của nhân dân, do chính nhân dân bầu ra.

Dân chủ được định nghĩa thêm như “chính quyền của nhân dân, đặc biệt là: sự thống trị của số đông” hoặc “một chính phủ trong đó quyền lực tối cao được trao cho người dân và thực hiện bởi họ trực tiếp hoặc gián tiếp thông qua một hệ thống đại diện thường liên quan đến việc tổ chức định kỳ các cuộc bầu cử tự do“. Theo nhà khoa học chính trị Larry Diamond

Trong việc thực hiện quyền dân chủ của mình đối với những công việc của toàn dân, của nhà nước thì quyền dân chủ người dân được thể hiện bằng việc bỏ phiếu bầu.

Ngoài ra, một cách giải thích khác cho dân chủ là gì? Dân chủ được hiểu là một phương pháp quyết định, trong đó, quyền quyết định thuộc về tất cả các thành viên trong tập thể đó chứ không phải thuộc về duy nhất một cá nhân hay một nhóm người lãnh đạo, điều hành.

Chế độ dân chủ được hình thành từ khi nào?

Chế độ dân chủ đã được hình thành rất sớm tại một số nước trên thế giới. Tại Cộng hòa Aphina, chế độ dân chủ đã được hình thành từ thời chiếm hữu nô lệ. Lý do của việc ra đời chế dộ dân chủ là do tầng lớp nông dân, nô lệ bị bóc lột sức lao động, do đó họ đã đứng lên để chống lại chế độ độc đoán, quân chủ của tầng lớp thống trị, thực chất là những người độc đoán, quyết định toàn bộ công việc của đất nước mà không hề thông qua ý kiến của tầng lớp nông dân, nô lệ.

Từ đó, tại quốc gia này, mọi công việc liên quan đến quản lý nhà nước đều do Hội nghị quốc dân quyết định. Đây là tổ chức được lập ra để giải quyết tất cả các vấn đề liên quan đến quản lý nhà nước. Trong đó, tất cả những thành viên trong Hội nghị quốc dân đều do nhân dân bầu ra theo nguyên tắc đa số và làm việc dưới quyền giám sát của nhân dân. Tất cả công dân nam từ đủ 20 tuổi trở lên đều có quyền tham gia Hội nghị quốc dân.

Tuy nhiên, phụ nữ, người ngoại quốc và nô lệ tuy được giải phóng, rời khỏi sự bóc lột của chế độ độc đoán, quân chủ nhưng không được hưởng những quyền lợi chính trị của nhà nước. Như vậy, có thể thấy, chế độ dân chủ ở Cộng hòa Aphina tuy hình thành sớm nhưng không phải là một chế dộ dân chủ toàn bộ, bình đằng giữa tất cả mọi người dân. Hay nói cách khác, đây là chế độ dân chủ Chiếm hữu nô lệ của thiểu số.

Ở các nước đã hoàn thành cách mạng dân tộc, nền dân chủ xã hội chủ nghĩa bắt đầu được ra đời. Điểm nổi bật và tiến bộ hơn nền dân chủ xã hội chủ nghĩa so với chế độ dân chủ chiếm hữu nô lệ tối thiểu là quyền dân chủ của nhân dân không ngừng được mở rộng trong tất cả các hoạt động, công việc liên quan đến quản lý nhà nước được thực hiện bởi cơ quan nhà nước, các tổ chức chính trị, xã hội với sự tham gia tích cực của quần chúng nhân dân.

Sở dĩ chế độ dân chủ xã hội chủ nghĩa ra đời là để xóa bỏ chế độ chế độ quân chủ độc đoán, tạo ra một xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, đảm bảo công lý, công bằng cho tất cả mọi tầng lớp trong xã hội, tạo cơ hội cho mọi người dân hạnh phúc thông qua việc thừa nhận và khẳng định các quyền dân chủ đó một cách chính thức trong hiến pháp và các văn bản quy phạm pháp luật, đặt ra các bảo đảm vật chất và tinh thần để thực hiện các quyền đó và không ngừng mở rộng các quyền dân chủ; đề cao trách nhiệm cá nhân đối với Nhà nước và xã hội, phát huy không ngừng quyền làm chủ của nhân dân lao động.

Thực hiện quyền dân chủ ở Việt Nam hiện nay

Thực hiện tốt hơn nữa quyền làm chủ của nhân dân hiện nay là một trong những mục tiêu lớn nhất của Đảng ta hiện nay. Từ ngày thành lập đến nay, Đảng ta luôn đề cao và nhấn mạnh quyền dân chủ trong nhân dân.

Nội dung cơ bản của dân chủ xã hội chủ nghĩa là tất cả quyền lực thuộc về nhân dân. Hiến pháp năm 2013 quy định: “Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân. Tất cả quyền lực của nhà nước thuộc về nhân dân mà nền tảng là liên minh giữa giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ trí thức”.

Tại Việt Nam, nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa có nhiệm vụ quản lý và điều hành nền kinh tế, đảm bảo quyền quyền làm chủ của nhân dân về tất cả mọi mặt. Hiện nay, cùng với phát triển kinh tế thọ trường thi phát triển xã hội, con người là một mục tiêu lớn của đất nước, nhằm mục đích nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Quá trình dân chủ hóa trong lĩnh vực kinh tế ngày càng mở rộng.

Nhận thức của Đảng ta về thực hành dân chủ ngày càng toàn diện và sâu sắc. Điều này thể hiện rõ hơn cả ở chỗ quyền công dân gắn với quyền con người được đề cao, tôn trọng và bảo vệ bằng pháp luật, tích cực thực hiện các công ước quốc tế liên quan quyền con người mà Việt Nam đã ký kết và tham gia; coi trọng dân chủ ở cơ sở, coi trọng phản biện xã hội, đề cao thượng tôn Hiến pháp và pháp luật.

Trên đây là nội dung bài viết Dân chủ là gì? TBT Việt Nam gửi tới Quý độc giả. Trường hợp Quý độc giả cần được hỗ trợ thêm về nội dung có liên quan, đừng ngần ngại, hãy liên hệ chúng tôi qua số Tổng đài 1900 6560 để được hỗ trợ, giải đáp.