IBAITAP: Bài thơ nói về cảnh tiễn đưa đầy lưu luyến của Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên tại lầu Hoàng Hạc. Bài thơ đã sử dụng những hình ảnh nào và chúng có tác dụng gì? Cùng ibaitap đến với bài học hôm nay để cùng tìm hiểu nhé.

I. HOÀN CẢNH SÁNG TÁC BÀI THƠ TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG

Được sáng tác khi tác giả tiễn bạn đi Quảng Lăng tại lầu Hoàng Hạc.

II. TÓM TẮT BÀI THƠ TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG

Ca ngợi tình bạn chân thành và thắm thiết giữa Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên cùng tâm trạng lưu luyến của Lí Bạch trong khung cảnh tiễn biệt.

III. BỐ CỤC BÀI THƠ TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG

Bài thơ có thể chia thành 2 phần như sau:

• 2 câu đầu: Cảnh tiễn bạn ở lầu Hoàng Hạc.
• 2 câu cuối: Cảm xúc của nhà thơ.

IV. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI THƠ TẠI LẦU HOÀNG HẠC TIỄN MẠNH HẠO NHIÊN ĐI QUẢNG LĂNG

Câu 1: Xác lập mối quan hệ giữa không gian, thời gian và con người trong bài thơ. Mối quan hệ ấy có tác dụng như thế nào trong việc thể hiện khung cảnh và tâm tình người đưa tiễn. (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 144)

Lời giải chi tiết:

– Mối quan hệ không gian được thiết lập qua 3 hình ảnh sau:

• Lầu Hoàng Hạc – thành Châu Dương – dòng Trường Giang.
• Tác giả tiễn bạn tới chốn phồn hoa nhưng vẫn không giấu được nỗi buồn.
• Lầu Hoàng Hạc gợi cho ta thấy khoảng cách xa cách nghìn trùng giữa Lí Bạch và Mạnh Hạo Nhiên.

– Mối quan hệ thời gian là: Tháng ba- mùa hoa khói

• Dòng Trường Giang nhộn nhịp khói xuân.
• Hoa khói là hình ảnh tượng trưng cho sự phồn hoa của Dương Châu.
• Khung cảnh lúc ấy tuy nhộn nhịp nhưng không lấn được nỗi buồn chia ly.

– Mối quan hệ giữa hai người: là cố nhân có sự gắn bó thân thiết và thấu hiểu giữa những người bạn với nhau.

⇒ Qua đây ta thấy được tình cảm sâu sắc và tế nhị của nhà thơ.

Câu 2: Sông Trường Giang là huyết mạch giao thông chính của miền Nam Trung Quốc. Mùa xuân trên dòng sông chắc chắn phải tấp nập, nhiều thuyền bè xuôi ngược, vì sao Lí Bạch chỉ thấy “cánh buồm lẻ loi” của “cố nhân”? (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 144)

Lời giải chi tiết:

Cái tình của Lí Bạch thể hiện sâu sắc ở chỗ Lí Bạch chỉ thấy cánh buồm lẻ loi của cố nhân. Nó dần dần lùi sâu vào dòng nước xanh mênh mang thăm thẳm, ông cứ nhìn mãi cho đến đi bạn mình khuất harne đó là tấm lòng định hướng cho đôi mắt. Người ra đi thì cô đơn còn người đưa tiễn vừa cô đơn bịu rịu mà lại vừa lưu luyến.

Câu 3: Cảm nhận tâm tình của thi nhân? (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 144)

Lời giải chi tiết:

Mặc dù người đi đã khuất bóng nhưng người đưa tiễn vẫn lằng lặng đứng trên lầu Hoàng Hạc.

• Người đưa tiễn nán lại như muốn kéo dài thời gian, điều ấy đã thể hiện sự lưu luyến không muốn rời của Lí Bạch.
• Lí Bạch cố nán ở lại cô đơn trong buổi biệt ly.

⇒ Mặc dù không nhắc tới tình bạn nhưng qua bài thơ ta thấy được tình cảm bạn bè, tình tri kỉ chứa chan.

V. LUYỆN TẬP 

Câu 1: Những hình ảnh, từ ngữ thể hiện vẻ đẹp “ý tại ngôn ngoại’’ của bài thơ. (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 144)

Lời giải chi tiết:

Những hình ảnh, từ ngữ thể hiện vẻ đẹp “ý tại ngôn ngoại’’ của bài thơ là:

• Thuyền đưa bạn xuôi về Dương Châu hoa lệ vào giữa tháng ba mùa hoa khói.
• Bóng cánh buồm lẻ loi mất hút vào khoảng không xanh biếc, những hình ảnh trên đều có hồn nhưng hình ảnh trong câu thơ cuối mới thực sự là có thần.
• Sử dụng từ “cố nhân”.

Câu 2: Các nhà thơ thời Đường rất trân trọng tình bạn. Anh (chị) hãy suy ngẫm về vị trí và ý nghĩa của tình bạn trong cuộc sống ngày nay. (SGK Ngữ văn 10 tập 1- trang 144)

Lời giải chi tiết:

Vai trò và vị trí của tình bạn trong đời sống hiện nay là:

• Có vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của mỗi người.
• Bạn bè giúp ta trở nên hoàn thiện hơn, trưởng thành hơn và có nghị lực sống hơn. 
• Bạn bè sẽ nâng đỡ và giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn, hoạn nạn.
• Tình bạn cần được xây dựng trên tình cảm cùng cảm xúc chân thành, vị tha có vậy mới có thể bền vững.