[Tóm Tắt] & [Soạn Bài] Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh

[ad_1]

HOÀN CẢNH SÁNG TÁC VĂN BẢN “CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH”

Đoạn trích “Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh” nằm trong tác phẩm “Vũ trung tùy bút”, được viết khoảng đầu đời Nguyễn (đầu thế kỉ XIX), là một tác phẩm văn xuôi ghi lại sinh động, hấp dẫn hiện thực đen tối của lịch sử nước ta, là một tài liệu quý giá về sử học, địa lý, xã hội học.

I. TÓM TẮT VĂN BẢN “CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH”

Năm Giáp Ngọ, Ất Mùi (1774 – 1775) Chúa Trịnh Sâm yêu thích ăn chơi, thường ngự tại các cung trên Tây Hồ, núi Tử Trầm, núi Dũng Thúy. Trịnh Sâm sai binh lính, nhân dân xây dựng những chốn ăn chơi với nhiều cung điện, đình đài khắp nơi.

Chúa Trịnh đi đến đâu là có binh lính đàn hầu khắp nơi, thuyền đi đến đâu các quan đại thần tung hô, khung cảnh xung quanh rộn ràng, nhộn nhịp. Thật là một cảnh tượng đầy lố lăng và phản cảm. Để thỏa mãn những cuộc ăn chơi, hưởng lạc, Chúa Trình cho săn tìm nhiều loại cây cảnh, chậu hoa quý trong dân gian. Bọn quan trong triều nhờ vào sự sủng ái, yêu mến của Chúa Trịnh mà trở nên tác oai tác quái, vừa ăn cướp vừa la làng. Ban ngày thì đi dò xét chậu hoa cây cảnh chim tốt khứu hay, ban đêm thì lại cho người đi cướp, rồi vu oan cho nhân dân giấu vật “cung phụng”. Người dân chỉ còn cách bỏ tiền ra bịt miệng chúng hoặc phải tự tay phá hủy nhằm tránh cho tai họa ập đến.

II. BỐ CỤC VĂN BẢN “CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH”

Gồm 2 phần:

– Phần 1 (từ đầu cho đến “…biết đó là triệu bất tường”): miêu tả cuộc sống xa hoa trong phủ Chúa.

– Phần 2 (phần còn lại): lũ hoạn quan mượn gió bẻ măng, vừa ăn cướp vừa la làng dọa dẫm lấy tiền của dân.

III. HƯỚNG DẪN SOẠN BÀI VĂN BẢN “CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH”

Câu 1: Thói ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh và các quan lại hầu cận được miêu tả thông qua những chi tiết nào? Hãy nhận xét về lời văn ghi chép sự việc của tác giả. Tại sao kết thúc đoạn văn miêu tả này, tác giả lại nói: kẻ thức giả biết đó là triệu bất thường. (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 63):

Lời giải tham khảo:

– Thói ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh và các quan lại hầu cận được miêu tả thông qua những chi tiết:

  • Xây dựng đình đài và thú vui ngao du vô độ.
  • Miêu tả tỉ mỉ bài trí những cuộc dạo chơi của chúa Trịnh.
  • Việc thu về sản vật, thứ quý.
  • Bày vẽ trang trí ở trong phủ gây phiền nhiễu, tốn kém.

– Tác giả đã kín đáo bộc lộ thái độ chủ quan của mình trước những cuộc ăn chơi xa xỉ của chúa Trịnh Sâm khi miêu tả cảnh vườn trong phủ Chúa: 

  • “Mỗi khi đêm thanh cảnh vắng, tiếng chim kêu vượn hót ran khắp bốn bề, hoặc nửa đêm ồn ào như trận mưa sa gió táp, vỡ đổ tan tành, kẻ thức giả biết đó là triệu bất tường.”. 
  • Cảm thấy “triệu bất tường”: có ý nghĩa phê phán, cảnh báo về thói ăn chơi, hưởng lạc xa hoa trên mồ hôi, nước mắt và xương máu của nhân dân sẽ dẫn đến suy tàn, tan vỡ tang thương.

Câu 2: Bọn quan lại hầu cận trong phủ chúa đã nhũng nhiễu dân bằng những thủ đoạn nào? Tìm hiểu ý nghĩa đoạn văn cuối bài: “Nhà ta ở phường Hà Khẩu … cũng vì cớ ấy” (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 63):

Lời giải tham khảo:

Bọn quan lại hầu cận trong phủ chúa đã nhũng nhiễu dân bằng những thủ đoạn:

  • Bọn quan lại hầu cận trong phủ Chúa đã “nhờ gió bẻ măng”.
  • Nhũng nhiễu, vơ vét của dân bằng nhiều thủ đoạn trơ tráo, trắng trợn.
  • Là những kẻ vừa ăn cướp vừa la làng: “Họ dò xem nhà nào có chậu hoa cây cảnh, chim tốt khiếu hay, thì biên ngay hai chữ “phụng thủ” vào. Đêm đến, các cậu trèo qua tường thành lẻn ra, sai tay chân đem lính đến lấy phăng đi, rồi buộc cho tội đem giấu vật cung phụng để dậm doạ lấy tiền. Hòn đá hoặc cây cối gì to lớn quá thì thậm chí phải phá nhà huỷ tường để khiêng ra.”
  • Khiến cho “Các nhà giàu bị họ vu cho là giấu vật cung phụng, thường phải bỏ của ra kêu van chí chết, có khi phải đập bỏ núi non bộ, hoặc phá bỏ cây cảnh để tránh khỏi tai vạ.”

Đoạn văn cuối bài tác giả ghi lại cảm xúc của tác giả được gửi gắm một cách kín đáo qua việc đã từng xảy ra trong nhà mình: “Nhà ta ở phường Hà Khẩu, huyện Thọ Xương, trước nhà tiền đường có trồng một cây lê, cao vài mươi trượng, lúc nở hoa, trắng xóa thơm lừng; trước nhà trung đường cũng trồng hai cây lựu trắng, lựu đỏ, lúc ra quả trông rất đẹp, bà cung nhân ta đều sai chặt đi”. Câu chuyện có thực xảy ra với chính gia đình tác giả có tác dụng làm tăng thêm tính chân thực, sinh động cho những chứng cứ lên án chúa Trịnh và lũ quan lại.

Câu 3: Theo em, thể văn tùy bút có gì khác so với thể truyện mà các em đã học ở bài trước? (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 63)

Lời giải tham khảo:

Tùy bút là thể văn dùng để ghi chép con người và một sự việc cụ thể, có thực, qua đó người viết chú trọng đến bộc lộ thái độ, cảm xúc, suy tư, nhận thức đánh giá của cá nhân mình về con người và cuộc sống. Tuỳ bút là sự ghi chép tùy hứng, có khi là tản mạn, không theo một cốt truyện nào mà chủ yếu nhằm bộc lộ tình cảm, thái độ của tác giả.

Truyện là thể văn phản ánh hiện thực đời sống qua bức tranh mở rộng đời sống qua các sự kiện hay biến cố xảy ra trong cuộc đời con người.  thường phải có cốt truyện và nhân vật; cốt truyện được trình bày phải có mở đầu, diễn biến, kết thúc; nhân vật được xây dựng có những đặc điểm ngoại hình, chi tiết miêu tả nội tâm và diễn biến tâm lí.

IV. LUYỆN TẬP

Căn cứ vào bài Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh, hãy viết đoạn văn ngắn trình bày những điều em nhận thức được về tình trạng đất nước ta vào  thời vua Lê – chúa Trịnh cuối thế kỉ XVIII.

Lời giải tham khảo:

  • Đất nước ta vào thời vua Lê – chúa Trịnh cuối thế kỉ XVIII rơi vào tình cảnh vô cùng khốn cùng, hỗn độn và lũng loạn.
  • Vua Chúa ăn chơi hưởng lạc, sống một cuộc sống xa hoa, không chăm lo đến triều chính, bỏ mặc nhân chúng, bọn quan lại thì ỷ vào điều đó mà hành động ngang ngược, nhũng nhiễu. 
  • Cuộc sống nhân dân khắp chốn vô cùng lầm than, khốn cùng và cực khổ.

[ad_2]

Related Posts

🎓 GIÁO DỤC

[ad_1] Đánh giá bài viết post ContentsHOÀN CẢNH SÁNG TÁC VĂN BẢN “CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA TRỊNH”I. TÓM TẮT VĂN BẢN “CHUYỆN CŨ TRONG PHỦ CHÚA…

🎓 HỌC TẬP © ❓ HỌC TẬP LÀ GÌ ? ❓ HỌC TẬP ĐỂ LÀM GÌ ?

[ad_1] Tập trung 🍀 Ông trời không sinh ra người đứng trên người, 🍀 Ông trời không sinh ra người đứng dưới người, 🍀 ​Tất cả do…

GIỚI THIỆU GIA ĐÌNH BẰNG TIẾNG PHÁP

[ad_1] Thành viên trong gia đình Tiếng Pháp là 1 trong những tiếng khá được thông dụng hiện nay trên thế giới. Và ở Việt Nam cũng…

SÁCH TỰ HỌC TIẾNG PHÁP

[ad_1] Take Off in French Đánh giá bài viết post Bạn dang có nhu cầu tự học tiếng pháp hoặc tìm kiếm các cuốn sách, ebook để…

SÁCH TỰ HỌC TIẾNG PHÁP

[ad_1] Take Off in French Đánh giá bài viết post Bạn dang có nhu cầu tự học tiếng pháp hoặc tìm kiếm các cuốn sách, ebook để…

SÁCH TỰ HỌC TIẾNG PHÁP

[ad_1] Take Off in French Đánh giá bài viết post Bạn dang có nhu cầu tự học tiếng pháp hoặc tìm kiếm các cuốn sách, ebook để…

Leave a Reply