Tiết thanh minh tại VN còn được biết tới là khoảng thời gian con cháu báo hiếu với ông bà tổ tiên. Vậy thanh minh là ngày nào? Nguồn gốc và ý nghĩa của tiết thanh minh? Tất tần tật sẽ được GiaiNgo giải đáp ở dưới đây!

Tiết thanh minh là gì?

Tiết thanh minh là tiết khí thứ 5 trong 24 tiết khí xuất hiện trong công tác lập lịch của những nước phương Đông chịu ảnh hưởng của nền văn hóa Trung Hoa cổ đại. Thanh minh còn được người phương Đông coi là một lễ tiết hàng năm.

Vào tiết thanh minh, thời tiết trở nên dễ chịu, khí hậu mát mẻ và trong lành. những luồng gió đông bắc lạnh đã suy giảm, những luồng gió đông nam ấm áp cũng tăng thêm và dường như ko còn mưa phùn.

Theo nghĩa Hán – Việt, ‘thanh’ là khí trong, còn ‘minh’ là sáng sủa. Tiết thanh minh mang ý nghĩa của sự trong xanh, tươi sáng. Vì lẽ đó nên tiết thanh minh là thời điểm rất thích hợp cho những hoạt động ngoài trời.

Thanh minh là ngày nào?

Thanh minh thường bắt đầu từ ngày 4 hoặc 5 của tháng 4 dương lịch. Tiết thanh minh sẽ kéo dài hơn 15 ngày và kết thúc vào ngày 20 tới 21 tháng 4 hằng năm.

“Thanh minh trong tiết tháng Ba” – câu thơ trong Truyện Kiều của Nguyễn Du làm nhiều người lầm tưởng về thời gian của tiết thanh minh. Câu nói này thực ra là ko sai.

Trên thực tiễn, tiết thanh minh được tính theo lịch dương. Và câu thơ đó là bởi lẽ lúc tính theo âm lịch, tiết thanh minh rơi vào khoảng giữa tháng Mão (tháng Hai) tới giữa tháng Thìn (Tháng Ba).

Cách tính tiết thanh minh chính xác nhất

Tiết thanh minh ko sở hữu thời gian cố định. Thông thường là tiết thanh minh tới sau ngày Lập xuân 45 ngày, sau ngày Đông chí 105 ngày. Đây cũng chính là khoảng thời gian giao nhau giữa mùa xuân và mùa hạ.

lúc ta so với ngày tiết với ngày dương lịch thì ngày tiết tính theo hệ mặt trời sở hữu chênh một ngày vì theo dương lịch cứ bốn năm thì nhuận một ngày (tháng hai sở hữu 29 ngày, thay vì 28 ngày).

Tiết Lập xuân bắt đầu vào ngày 4 hoặc 5 tháng 2 dương lịch; tiết Đông chí bắt đầu vào ngày 22 hoặc 23 tháng 12 dương lịch. Theo cách tính như trên thì thanh minh sở hữu thể bắt đầu vào ngày 4 hoặc 5 tháng 4 dương lịch. Dựa vào đó mà tính ra ngày thanh minh.

Nguồn gốc của tiết thanh minh

Nguồn gốc của tiết thanh minh xuất phát từ Trung Quốc. Nó bắt nguồn từ một câu chuyện về ân nghĩa của một vị vua nước Tấn là Tấn Văn Công và vị hiền sĩ Giới Tử Thôi.

Vua Tấn Văn Công là vị vua thứ 24 của nước Tấn – chư hầu nhà Chu thời Xuân Thu trong lịch sử Trung Quốc. Bởi thời thế đất nước bấy giờ loạn lạc, vua phải bỏ nước lưu vong, nay trú nước Tề, mai trú nước Sở. Trong 19 năm vua lưu lạc, một vị hiền sĩ là Giới Tử Thôi đã đi theo phò tá, tư vấn mưu kế cho vua.

Một hôm trên đường đi lánh nạn, lương thực hết, Giới Tử Thôi lén vua cắt miếng thịt đùi của mình nấu lên dâng vua. Vua ăn xong hỏi ra mới biết, đem lòng cảm kích vô cùng. Mãi tới tận thời gian sắp tới lúc vua giành lại được ngôi báu trở về làm vua nước Tấn, vua ban thưởng cho những công thần sở hữu công đi theo phò tá mình.

Nhưng lúc này vua lại quên mất Giới Tử Thôi. Giới Tử Thôi ko trách gì vua, nghĩ là trách nhiệm tôi tớ, phò tá vua là chuyện nên làm, ko kể công. thời gian sắp tới lúc vua nhớ ra và đi tìm Giới Tử Thôi thì ông đã cùng mẹ lên núi Điền Sơn ở ẩn. Vua vì muốn ép Giới Tử Thôi phải ra lĩnh thưởng, đã ra lệnh đốt rừng. Nào ngờ Giới Tử Thôi nhất quyết ko ra, kết cục cả hai mẹ con ông đều chết cháy.

Sau lúc vua Tấn Văn Công vô tình giết chết Giới Tử Thôi, vua ân hận và thương xót vô cùng nên đã cho lập miếu thờ. Vua ra lệnh trong dân gian phải kiêng đốt lửa 3 ngày và chỉ được ăn đồ nguội nấu sẵn để tưởng niệm (từ ngày 3/3 – 5/3 âm lịch) người đã khuất.

Từ đó ngày 3/3 âm lịch hằng năm còn được gọi là Tết Hàn Thực, là một ngày tọa lạc trong tiết thanh minh nhằm nhớ ơn những người sở hữu công đã khuất. tới lúc tham gia vào VN thì ý nghĩa của Tết Hàn Thực cũng dần dần thay đổi cho phù hợp với tập quán của người Việt.

tới nay Tết Hàn Thực còn được biết tới là tục tảo mộ ông bà tổ tiên trong tiết thanh minh, nhằm phù hợp với truyền thống văn hóa dân tộc.

Ý nghĩa của tiết thanh minh

Ý nghĩa của tiết thanh minh là báo hiếu, trả nghĩa, đền đáp công ơn sinh thành dưỡng dục. Tiết thanh minh là dịp để con cháu hướng về cội nguồn tổ tiên, báo ơn dưỡng dục của những người đi trước.

Tiết thanh minh gắn ngay lập tức với đạo đức, với bổn phận con người VN – bổn phận con cháu tưởng nhớ sự xứng đáng của tổ phụ, của những người đi trước. Tiết thanh minh là một nét văn hóa xinh về truyền thống hiếu kính và nhớ ơn của người Việt.

Bài cúng tiết thanh minh chuẩn nhất

Cúng tiết thanh minh gồm sở hữu hai phần việc đó là cúng gia tiên tại gia và cúng ngoài mộ phần. Vì vậy việc chuẩn bị sắm lễ cúng tiết thanh minh cũng cần nhớ sở hữu 2 loại như thế. khách du lịch đọc sở hữu thể tham khảo bài cúng tiết thanh minh đầy đủ sau đây:

Bài văn khấn cúng tiết thanh minh ngoài mộ, nghĩa trang

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con kính lạy Hoàng Thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn Thần.

Con kính lạy những ngài thần linh bản xứ quản lý trong khu vực này.

Hôm nay là ngày… tháng… năm… (đọc ngày, tháng Âm lịch).

Tín chủ chúng con là… (tên của khách du lịch)

Ngụ tại số nhà…, xã/phường…, quận/huyện…, tỉnh/TP… (địa chỉ của nhà khách du lịch).

Nhằm tiết Thanh minh, tín chủ con thật tâm thành kính sắm sửa lễ lạt, sở hữu lá trầu quả cau, trà quả, hương hoa, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị Tôn Thần lai lâm chiếu giám.

Gia đình chúng con sở hữu ngôi mộ của cụ tứ đại, tam đại, ông bà, cha mẹ táng tại xứ này, nay muốn sửa sang xây đắp. Vì vậy chúng con xin kính cáo những đấng thần linh, thổ thần, long mạch, tiền chu tước, hậu huyền vũ, tả thanh long, hữu bạch hổ và chư vị tôn thần quản lý trong khu vực này.

Chúng con kính mời những vị chư thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát. Cúi xin những vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia mạnh khỏe, 3 tháng mùa hè, 9 tháng mùa đông đều được mạnh khỏe, tươi tốt, chứng minh chứng giám lòng thành gia đình chúng con.

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật! (cúi lạy 3 lần)

Bài văn khấn cúng tiết thanh minh tại nhà

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Con lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.

Con lạy gia tiên tiền tổ, họ hàng nội ngoại hai bên gia tộc họ… (tên dòng họ nhà khách du lịch).

Con lạy bà tổ cô ông mãnh, ông bà, cô bé Đỏ, cậu bé Đỏ tại gia.

Hôm nay là ngày… tháng… năm…

Nay con giữ việc phụng thờ tên là…, tuổi… Nơi sinh tại xã/phường…, quận/huyện…, tỉnh/TP… cùng toàn gia, trước bàn thờ gia tiên cúi đầu bái lễ.

Kính mời thổ công Táo quân đồng lai cách cảm.

Kính dâng lễ bạc: Trầu rượu, trà nước, vàng hương, hoa quả cùng phẩm vật lòng thành nhân dịp tiết Thanh minh, kính mời hương hồn nội ngoại tổ tiên, kỵ, cụ, ông bà, cha mẹ, cô dì chú bác, anh chị em chứng giám và hưởng lễ.

Con thật tâm thành kính cúi xin gia tiên tiền tổ, bà tổ cô ông mãnh, ông bà phù hộ độ trì, đề tâm xếp nếp, vuốt ve che chở cho đại gia đình con bình an, thịnh vượng, ba tháng mùa hè chín tháng mùa đông đều mát mẻ, tốt tươi. Điều lành mang lại, điều dữ mang đi cho làm việc của gia đình con đều thuận buồm xuôi gió, gặp nhiều may mắn.

Chúng con kính dâng lễ bạc tâm thành, cúi xin gia tiên chứng minh chứng giám cho lòng thành của toàn thể gia quyến.

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật!

Nam mô A di Đà Phật! (cúi lạy 3 lần)

Như vậy là thông qua bài viết, vững chắc hẳn khách du lịch đã hiểu rõ được Tiết thanh minh là gì, thanh minh là ngày nào rồi phải ko? Để tìm hiểu rõ nhiều kiến thức hơn mỗi ngày, đừng quên chia sẻ bài viết và theo dõi GiaiNgo khách du lịch nhé!