IBAITAP: Văn bản viết về vấn đề gì? Những luận điểm chính của bài dùng để chứng tỏ điều gì? Hãy cùng ibaitap khám phá qua bài học hôm nay nhé.

I. CHUẨN BỊ

Câu hỏi (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 80)

– Xem lại phần Chuẩn bị ở bài Nguyên Hồng nhà văn của những người cùng khổ để vận dụng vào đọc hiểu văn bản này.

– Đọc trước văn bản Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước, tìm hiểu thêm thông tin về tác giả Bùi Mạnh Nhị.

– Vận dụng những hiểu biết về truyền thuyết Thánh Gióng (Bài 1) để tìm hiểu thêm văn bản nghị luận này.

Lời giải chi tiết:

a. Bùi Mạnh Nhị là cựu học sinh của trường THPT chuyên Lê Hồng Phong – Nam Định (niên khóa 1970- 1973). Ông là người huyện Vụ Bản, trưởng thành từ những năm tháng gian khổ mà hào hùng, tên tuổi người học trò năm nào đã làm rạng rỡ thêm cho ngôi trường trăm tuổi. Ông hiện là PGS.TS Bùi Mạnh Nhị và là tác giả của hàng chục đầu sách xuất đã xuất bản và cũng là người thầy của biết bao thế hệ.

b. Nội dung chính của văn bản trên viết về Thánh Gióng tượng đài vĩnh cửu cho lòng yêu nước. 

– Để thuyết phục được người đọc, người viết đã nêu ra những lí lẽ và bằng chứng như sau: 

• Xây dựng nhân vật phi thường qua niềm tin, niềm yêu mến, tôn kính và sự tin tưởng rằng nhân vật đã ra đời kì lạ.
• Gióng lớn lên từ sức mạnh và từ tình yêu thương của nhân dân.
• Gióng xung phong đánh trận để bảo vệ đất nước.
• Hình tượng bất tử của thánh Gióng.

II. CÂU HỎI GIỮA BÀI

Câu 1: Ở phần 1, tác giả khẳng định điều gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 80)

Lời giải chi tiết:

Tác giả đã khẳng định ở phần 1 rằng Thánh Gióng tập trung thể hiện chủ đề đánh giặc cứu nước đây thuộc loại tác phẩm hay nhất cho chủ đề này.

Câu 2: Việc ra đời kì lạ của Gióng có ý nghĩa gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 80)

Lời giải chi tiết:

Việc ra đời kì lạ của Gióng như báo trước cho một con người phi thường. Người xưa quan niệm rằng đã là anh hùng thì phải phi thường, phải có khả năng như thần thánh do trời phái xuống.

Câu 3: Trích dẫn ý kiến của Lê Trí Viễn ở đây có tác dụng gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 81)

Lời giải chi tiết:

Việc trích dẫn ý kiến của Lê Trí Viễn có tác dụng chứng minh cho nhận định Giống lớn lên từ sức mạnh, từ tình yêu nước cùng tinh thần của nhân dân.

Câu 4: Ở phần 4, tác giả tập trung phân tích nội dung gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 81)

Lời giải chi tiết:

Tác giả đã tập trung phân tích nội dung Gióng ra trận đánh giặc ở phần 4.

Câu 5: Câu văn nào nêu ý nghĩa của việc gióng nhổ tre đánh giặc? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 81)

Lời giải chi tiết:

Câu văn nêu lên ý nghĩa của việc Gióng nhổ tre đánh giặc là: “Gióng đánh giặc bằng cỏ cây đất nước, bằng những gì có thể tiêu diệt được giặc.”

Câu 6: Ở phần 5, tác giả nêu lên các nội dung chính nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

Nội dung chính của phần 5 là: Gióng bay về trời và những dấu tích còn sót lại của chuyện Thánh Gióng.

Câu 7: Tìm hiểu các từ “bất tử hóa”, “Gióng hóa”. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

Nghĩa của từ “bất tử hóa” và “Gióng hóa” là:

• Bất tử hóa: ý chỉ sự sống mãi với thời gian.
• Gióng hóa: nghĩa là Gióng biến thành, tựa như một vị thần có thể sử dụng phép thần thông. 

Câu 8: Bằng chứng nào cho thấy Gióng để lại các chứng tích? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

Những bằng chứng cho thấy Gióng để lại chứng tích là: Nơi bị ngựa phun lửa tre trở nên vàng óng ả, dấu chân ngựa hình thành hồ ao chi chít và các viện bảo tàng về Gióng.

III. CÂU HỎI CUỐI BÀI

Câu 1: Văn bản Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước viết về vấn đề gì? Vấn đề ấy được nêu khái quát ở phần nào? Qua văn bản, em hiểu truyền thuyết Thánh Gióng có ý nghĩa như thế nào? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

– Văn bản viết về vấn đề: “Thánh Gióng chính là tượng đài vĩnh cửu tượng trưng cho lòng yêu nước dân tộc.” Vấn đề này được nêu lên từ nhan đề của bài.

– Qua văn bản em thấy truyền thuyết Thánh Gióng có ý nghĩa:  thể hiện sức mạnh của thiên nhiên và con người. Nó dung hòa kết hợp thành sức mạnh to lớn có thể đánh bại tất cả mọi kẻ thù to lớn. Truyền thuyết cũng đã nói lên sức mạnh tiềm tàng ẩn sâu trong những người kì dị.

Câu 2: Các mục (2) Gióng ra đời kì lạ; (3) Gióng lớn lên cũng kì lạ; (4) Gióng vươn vai ra trận đánh giặc; (5) Gióng bay lên trời và dấu xưa còn lại đều dựa vào trình tự các sự kiện trong truyện Thánh Gióng nhưng tác giả không kể lại các sự kiện mà chủ yếu nêu lên nội dung gì? (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

Tác giả không kể lại các sự kiện mà chủ yếu liệt kê nhằm làm nổi bật luận điểm chính của bài (nhan đề).

Câu 3: Vì sao văn bản Thánh Gióng – tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước là văn bản nghị luận văn học? Em hãy chỉ ra các lí lẽ và bằng chứng mà tác giả nêu ra trong văn bản. (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

– Văn bản là một bài nghị luận vì nó nhằm thuyết phục người đọc và người nghe một vấn đề: “Thánh Gióng chính là tượng đài vĩnh cửu tượng trưng cho lòng yêu nước dân tộc.

– Các luận điểm và luận cứ mà tác giả nêu lên trong bài là: 

• Xây dựng nhân vật phi thường qua niềm tin, niềm yêu mến, tôn kính và sự tin tưởng rằng nhân vật đã ra đời kì lạ.
• Gióng lớn lên từ sức mạnh và từ tình yêu thương của nhân dân.
• Gióng xung phong đánh trận để bảo vệ đất nước.
• Hình tượng bất tử của thánh Gióng.

Câu 4: Hãy viết một đoạn văn (khoảng 4 – 5 dòng) về hình tượng Thánh Gióng, trong đó có sử dụng thành ngữ “độc nhất vô nhị” (“có một không hai”). (SGK Ngữ văn 6 tập 1- trang 82)

Lời giải chi tiết:

Thánh Gióng được coi như một hình tượng tiêu biểu của người anh hùng chống giặc ngoại xâm. Gióng đã chiến đấu bằng tất cả tinh thần yêu nước và lòng căm thù giặc của nhân dân. Sức mạnh của Gióng là một sức mạnh “có một không hai” nó không chỉ tượng trưng cho sức mạnh của tinh thần đoàn kết toàn dân tộc mà con là sức mạnh kết hợp giữa con người và thiên nhiên. Hình ảnh Gióng là hình ảnh về người anh hùng oai phong lẫm liệt khi ra trận nó như khắc sâu vào tâm trí mỗi người dân đất Việt để ngàn vạn năm sau thì nó vẫn vẹn nguyên.