IBAITAP: Cùng ibaitap tìm hiểu bài học “Ôn tập tiếng việt” hôm nay để nắm vững những kiến thức về Tiếng việt ở học kì II.

I. KHỞI NGỮ VÀ CÁC THÀNH PHẦN BIỆT LẬP

Câu 1: Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích sau đây là thành phần gì của câu. Ghi kết quả phân tích vào bảng tổng kết (theo mẫu). (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 109)

Lời giải chi tiết:

Câu 2: Viết một đoạn văn ngắn giới thiệu truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu, trong đó có ít nhất một câu chứa khởi ngữ và một câu chứa thành phần tình thái. (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 109)

Lời giải chi tiết: 

Bến quê, là một truyện ngắn xuất sắc của Nguyễn Minh Châu. Nếu đọc kĩ truyện ngắn này chắc chắn mỗi chúng ta sẽ đều thấy triết lý giản dị mà sâu sắc được tổng kết qua những trải nghiệm trong cuộc đời một con người. Truyện ngắn đã được tác giả xây dựng trên một tình huống nghịch lí và được thể hiện rõ qua nhân vật Nhĩ – một người bôn ba khắp nơi nhưng đến cuối đời lại bị cột chặt với giường bệnh. Mặc dù vậy nhưng qua khung cửa sổ ngôi nhà, Nhĩ đã phát hiện ra những vẻ đẹp bình dị, quyến rũ của một vùng đất và cảm nhận hết tình cảm thân thương của vợ trong những ngày bệnh tật. Tất cả đã được Nguyễn Minh Châu thể hiện qua những lời văn tinh tế giàu hình ảnh, tràn đầy cảm xúc. Đọc Bến quê ta không thể đọc qua một lần mà hiểu hết được nó, ta phải suy tư và nghiền ngẫm qua từng câu, từng chữ của nhà văn.

– Thành phần khởi ngữ là: Bến quê, Đọc Bến quê.

– Thành phần tình thái là: Chắc chắn.

II. LIÊN KẾT CÂU VÀ ĐOẠN VĂN

Câu 1: Hãy cho biết mỗi từ ngữ in đậm trong các đoạn trích dưới đây thể hiện phép liên kết nào? (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 110)

Lời giải chi tiết: 

a. Thể hiện biện pháp nối.

b. Thể hiện biện pháp thế.

c. Thể hiện biện pháp thế.

Câu 2: Ghi kết quả phân tích ở bài tập tập trên vào bảng tổng kết theo mẫu sau đây: (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 110)

Lời giải chi tiết: 

Câu 3: Nêu rõ sự liên kết về nội dung, về hình thức giữa các câu trong đoạn văn em viết về truyện ngắn Bến quê của Nguyễn Minh Châu. (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 111)

Lời giải chi tiết: 

– Liên kết nội dung: Đầu tiên là giới thiệu truyện cùng ý nghĩa về triết lí của truyện sau đó giới thiệu tình huống truyện cùng ý nghĩa nội dung nghệ thuật cuối cùng là cách đọc để hiểu được hết ý nghĩa của truyện.

– Liên kết hình thức: Sử dụng từ đồng nghĩa, lặp từ ngữ, thay thế từ ngữ, liên tưởng và sắp xếp các câu hợp lý.

III. NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ NGHĨA HÀM Ý

Câu 1: Đọc truyện cười sau đây và cho biết người ăn mày muốn nói điều gì với người nhà giàu qua câu nói được in đậm ở cuối truyện. (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 111)

Lời giải chi tiết: 

Người ăn mày muốn nói bằng hàm ý với người giàu là: địa ngục là chỗ của các ông (người giàu).

Câu 2: Tìm hàm ý của các câu in đậm dưới đây. Cho biết trong mỗi trường hợp, hàm ý đã được tạo ra bằng cách cố ý vi phạm phương châm hội thoại nào. (SGK Ngữ văn 9 tập 2- trang 111)

Lời giải chi tiết: 

a. Từ hàm ý in đậm có thể hiểu: Đội bóng huyện mình chơi không hay. 

⇒ Người nói đã cố ý vi phạm về phương châm, cách thức.

b. Có thể hiểu hàm ý rằng: Nam và Tuấn mình chưa báo. 

⇒ Huệ đã cố ý vi phạm phương châm về lượng (nói thiếu).