IBAITAP: Cùng ibaitap đến với bài học “Luyện tập phân tích và tổng hợp” hôm nay để có thể hiểu và biết cách vận dụng các phép lập luận phân tích, tổng hợp làm văn nghị luận.

Câu 1: Đọc đoạn trích sau và cho biết tác giả đã vận dụng phép lập luận nào và vận dụng như thế nào. (SGK Ngữ văn 9, tập 2- trang 11)

Lời giải chi tiết: 

a. Tác giả đã sử dụng phép luận luận phân tích (theo lối diễn dịch). Trình tự phân tích như sau:

• Cái hay được thể hiện ở sự phối hợp giữa các màu xanh khác nhau.
• Cái hay được thể hiện ở sự phối hợp của các cử động nhỏ.
• Các hay được thể hiện ở những vần thơ.

b. Tác giả đã sử dụng phép luận luận phân tích kết hợp với tổng hợp. Trình tự phân tích như sau:

• Đoạn mở đầu đã nêu lên các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt.
• Đoạn văn còn lại đã phân tích từng quan niệm đúng sai ra sao và cuối cùng đã chỉ ra: “Rút cuộc, mấu chốt của sự thành đạt bản thân chủ quan mỗi người, ở tinh thần kiên trì phấn đấu học tập không mệt mỏi, lại phải trau dồi dạo đức cho tốt đẹp” có nghĩa là phân tích bản thân chủ quan của mỗi người.

Câu 2: Hiện nay có một số học sinh học qua loa, đối phó, không học thật sự. Em hãy phân tích bản chất của lối học đối phó để nêu lên những tác hại của nó. (SGK Ngữ văn 9, tập 2- trang 12)

Lời giải chi tiết: 

– Bản chất của việc học đối phó là:

• Học đối phó là học cốt để ứng phó với kiểm tra, thi cử.
• Học đối phó là không xem việc học là mục đích và không chủ động học, thường xuyên hàng ngày mà chỉ đến khi sắp thi hoặc sắp kiểm tra thì mới học.
• Học đối phó rất dễ dẫn đến việc nghe ngóng, đoán đề và học tủ.

– Tác hại của việc học đối phó là: 

• Trở thành gánh nặng cho xã hội.
• Không có hứng thú với việc học , kết quả học tập của bản thân sẽ ngày càng thấp và không có ích đối với xã hội.
• Mặc dù có bằng cấp nhưng đầu óc lại rỗng tuếch và có thói học hành, làm việc tắc trách.

Câu 3: Dựa vào văn bản Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm, em hãy phân tích các lý do khiến mọi người phải đọc sách. (SGK Ngữ văn 9, tập 2- trang 12)

Lời giải chi tiết: 

– Hiện nay sách có rất nhiều nhưng sức đọc và thời gian đọc của con người thì chỉ có hạn vì vậy phải chọn lọc sách mà đọc. 

– Chất lượng sách hiện nay khác nhau, đa dạng và phong phú vì vậy phải chọn sách hay và cần thiết để đọc, không phí thời gian và sức lực vào những quyển sách không thật sự cần thiết.

– Đọc sách cần đọc kĩ và hiểu sâu vì vậy nên phải chọn lọc sách để đọc.

– Bên cạnh việc đọc sâu cũng cần phải đọc rộng do đó phải chủ động lựa chọn những cuốn sách cần thiết để đọc.

Câu 4: Hãy viết đoạn văn tổng hợp những điều đã phân tích trong bài Bàn về đọc sách. (SGK Ngữ văn 9, tập 2- trang 12)

Lời giải chi tiết: 

Biết cách đọc sách là để xây dựng học vấn đó là những ý kiến gợi mở về cách đọc sách, cách tự học và cách suy nghĩ cho mỗi chúng ta, điều này cũng là bài học và là lời khuyên chí lí, chân thành cho ta. Nét đặc sắc trong tác phẩm Bàn về đọc sách đó là việc tác giả sử dụng khá hóm hỉnh một số so sánh khi nói về phương pháp đọc sách để giúp cho lý lẽ thêm gợi cảm và thấm thía. Nên muốn đọc sách một cách có hiệu quả và thiết thực ngoài việc lựa chọn những sách quan trọng để đọc sâu đọc kĩ chúng ta còn phải chú trọng đến một số sách đọc rộng hỗ trợ trực tiếp cho việc nghiên cứu chuyên sâu.