[Soạn Bài] Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp

[ad_1]

I.CÁCH DẪN TRỰC TIẾP

Ví dụ: : (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 53)

Đọc đoạn trích sau (trích từ truyện ngắn Lặng lẽ Sa Pa của Nguyễn Thành Long) và trả lời câu hỏi:

a) Cháu ở liền trong trạm hàng tháng. Bác lái xe bao lần dừng, bóp còi toe toe, mặc cháu gan lì nhất định không xuống. Ấy thế là một hôm, bác lái phải thân hành lên trạm cháu. Cháu nói: “Đấy, bác cũng chẳng “thèm” người là gì?”.

b) Họa sĩ nghĩ thầm: “Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu chưa kịp quét tước, dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn”.

1. Trong đoạn trích (a), bộ phận in đậm là lời nói hay ý nghĩ của nhân vật nào? Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng những dấu gì?

2. Trong đoạn trích (b), bộ phận in đậm là lời nói hay ý nghĩ của nhân vật nào? Nó được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng những dấu gì?

3. Trong cả hai đoạn trích, có thể thay đổi vị trí giữa bộ phận in đậm với bộ phận đứng trước nó được không? Nếu được thì hai bộ phận ấy ngăn cách với nhau bằng những dấu gì?

Lời giải tham khảo: 

1. 

– Phần in đậm đoạn (a) là lời nói của nhân vật (có chỉ dẫn “Cháu nói” trong lời của người dẫn).

– Phần in đậm được tách ra khỏi phần đứng trước bằng hai dấu là dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.

2.  

– Phần in đậm đoạn (b) là ý nghĩ của nhân vật (có chỉ dẫn “Hoạ sĩ nghĩ thầm” trong lời của người dẫn).

– Phần in đậm được tách ra khỏi phần đứng trước bằng hai dấu là dấu hai chấm và dấu ngoặc kép.

3.

– Trong cả hai đoạn trích, có thể thay đổi vị trí trước và sau giữa phần lời nói hay ý nghĩ được dẫn và phần lời dẫn, nếu phần lời dẫn đứng sau thì phải thay dấu hai chấm bằng dấu phẩy hoặc là dấu gạch ngang. Ví dụ:

“Khách tới bất ngờ, chắc cu cậu không kịp quét tước dọn dẹp, chưa kịp gấp chăn chẳng hạn” – người hoạ sĩ nghĩ thầm.

II. CÁCH DẪN GIÁN TIẾP

Ví dụ: (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – Trang 54)

a) Lão tìm lời lẽ giảng giải cho con trai hiểu. lão khuyên nó hãy dằn lòng bỏ đám này, đề dùi giắng lại ít lâu, xem có đám nào khá mà nhẹ tiền hơn sẽ liệu; chẳng lấy đứa này thì lấy đứa khác; làng này đã chết hết con gái đâu mà sợ.

(Nam Cao, Lão Hạc)

b) Nhưng chớ hiểu lầm rằng Bác sống khắc khổ theo lối nhà tu hành, thanh rao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật.

(Phạm Văn Đồng, Chủ tịch Hồ Chí Minh, tinh hoa và khí phách của dân tộc, lương tâm của thời đại)

1. Trong đoạn trích (a), bộ phận in đậm là lời nói hay ý nghĩ ? Nó có được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu gì không?

2. Trong đoạn trích (b), bộ phận in đậm là lời nói hay ý nghĩ ? Nó có được ngăn cách với bộ phận đứng trước bằng dấu gì không?

Lời giải tham khảo:

1.

– Trong đoạn trích (a), bộ phận in đậm là lời nói được thuật lại.

– Phần in đậm và phần đứng trước không bị ngăn cách bởi dấu gì.

2.

– Trong đoạn trích (b), bộ phận in đậm là ý nghĩ (dựa vào từ hiểu trong bộ phận lời dẫn được thuật lại).

– Giữa phần được dẫn và phần lời của người dẫn được ngăn cách bằng từ “rằng”.

III. LUYỆN TẬP

Câu 1: Tìm lời dẫn trong những đoạn trích sau (trích từ truyện ngắn Lão Hạc của Nam Cao). Cho biết đó là lời nói hay ý nghĩ được dẫn, là lời dẫn trực tiếp hay gián tiếp? (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 54):

a) Nó cứ làm in như nó trách tôi; nó kêu ư ử, nhìn tôi, như muốn bảo tôi rằng: A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão đối xử với tôi như thế này à?”.

b) Sau khi thằng con đi, lão tự bảo rằng: “Cái vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó cố thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới để ra được năm mươi đồng bạc tậu. Hồi ấy, mọi thứ còn rẻ cả…”

Lời giải tham khảo:

Lời dẫn ở đoạn hai đoạn trích a, b đều là cách dẫn trực tiếp: 

a) Câu “… A! Lão già tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”.

→ Cách dẫn lời.

b) “Cái vườn là của con ta. Hồi còn mồ ma mẹ nó, mẹ nó thắt lưng buộc bụng, dè sẻn mãi, mới đề ra năm mươi đồng bạc tậu. Hồi ấy, mọi thứ còn rẻ cả.”

→ Cách dẫn ý.

Câu 2: Viết một đoạn văn nghị luận có nội dung liên quan đến một trong ba ý kiến dưới đây. Trích dẫn ý kiến đó theo hai cách: dẫn trực tiếp và dẫn gián tiếp. (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 54):

Lời giải tham khảo:

a) Lời dẫn trực tiếp: Trong báo cáo chính trị tại Đại biểu lần thứ II của Đảng và Nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu rõ: “Chúng ta phải ghi nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là biểu tượng của một dân tộc anh hùng”

Lời dẫn gián tiếp: Trong báo cáo chính trị tại Đại hội đại biểu lần thứ II của Đảng và Nhà nước. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhắc chúng ta phải ghi nhớ tới công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị anh hùng dân tộc là biểu tượng cho một dân tộc anh hùng.

b) Lời dẫn trực tiếp: Khi viết những dòng về Người, cố thủ tướng Phạm Văn Đồng có viết: “Giản dị trong đời sống… dân chúng hiểu được, nhớ được, làm được.”

Lời dẫn gián tiếp: Qua ngòi bút của mình cố thủ tướng Phạm Văn Đồng khẳng định lối sống giản dị trong tác phong và quan hệ với mọi người của Bác, muốn cho dân chúng hiểu được, nhớ được và làm được…

c) Lời dẫn gián tiếp: Tiếng Việt là thứ của cải vô cùng lâu đời và quý báu của dân tộc ta. Tiếng Việt giúp chúng ta diễn tả được đầy đủ và sâu sắc những tư tưởng và tình cảm của mình. Để khẳng định những giá trị vô cùng quý báu của tiếng Việt đối với dân tộc, Giáo sư Đặng Thai Mai đã viết: “người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào với tiếng nói của mình”

Lời dẫn gián tiếp: Tiếng Việt là thứ của cải vô cùng lâu đời và quý báu của dân tộc ta. Tiếng Việt giúp chúng ta diễn tả được đầy đủ và sâu sắc những tư tưởng và tình cảm của mình. Để khẳng định những giá trị vô cùng quý báu của tiếng Việt đối với dân tộc, Giáo sư Đặng Thai Mai cũng đã nói rằng người Việt Nam ngày nay có lí do đầy đủ và vững chắc để tự hào về tiếng nói của mình…

Câu 3: Hãy thuật lại lời nhân vật Vũ Nương trong đoạn trích sau đây theo cách dẫn gián tiếp. (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 55):

Lời giải tham khảo:

Đoạn trích trên được viết lại như sau:

Ngày hôm sau, Linh Phi lấy một cái túi bằng lụa tía, đựng lấy mười hạt minh châu, sai sứ giả Xích Hỗn đưa Phan Lang ra khỏi nước. Vũ Nương đưa gửi một chiếc hoa vàng và nhờ Phan Lang nói hộ với chàng Trương, nếu còn chút tình xưa nghĩa cũ, xin lập một đàn giải oan ở bến sông, đốt cây đèn thần chiếu xuống nước thì Vũ Nương nàng sẽ trở về.

[ad_2]

Related Posts

🎓 GIÁO DỤC

[ad_1] Đánh giá bài viết post ContentsI.CÁCH DẪN TRỰC TIẾPVí dụ: : (SGK Ngữ văn 9, tập 1 – trang 53)II. CÁCH DẪN GIÁN TIẾPVí dụ: (SGK…

🎓 HỌC TẬP © ❓ HỌC TẬP LÀ GÌ ? ❓ HỌC TẬP ĐỂ LÀM GÌ ?

[ad_1] Tập trung 🍀 Ông trời không sinh ra người đứng trên người, 🍀 Ông trời không sinh ra người đứng dưới người, 🍀 ​Tất cả do…

GIỚI THIỆU GIA ĐÌNH BẰNG TIẾNG PHÁP

[ad_1] Thành viên trong gia đình Tiếng Pháp là 1 trong những tiếng khá được thông dụng hiện nay trên thế giới. Và ở Việt Nam cũng…

SÁCH TỰ HỌC TIẾNG PHÁP

[ad_1] Take Off in French Đánh giá bài viết post Bạn dang có nhu cầu tự học tiếng pháp hoặc tìm kiếm các cuốn sách, ebook để…

SÁCH TỰ HỌC TIẾNG PHÁP

[ad_1] Take Off in French Đánh giá bài viết post Bạn dang có nhu cầu tự học tiếng pháp hoặc tìm kiếm các cuốn sách, ebook để…

SÁCH TỰ HỌC TIẾNG PHÁP

[ad_1] Take Off in French Đánh giá bài viết post Bạn dang có nhu cầu tự học tiếng pháp hoặc tìm kiếm các cuốn sách, ebook để…

Leave a Reply