Giới hạn về thể loại đã có nhiều sự thay đổi

Được bắt nguồn từ Trung Quốc, thể loại tản văn sinh ra để phân biệt với vận văn và biền văn. Có nghĩa là những bài viết không phải thơ, từ, ca, phú, khúc đều hoàn toàn có thể được gọi là tản ăn. Song cùng với thời hạn, những định nghĩa về thể loại này cũng đã dần đổi khác. Theo từ điển thuật ngữ văn học : Tản văn là loại văn xuôi ngắn gọn, hàm súc, hoàn toàn có thể trữ tình, tự sự, nghị luận, miêu tả cảnh sắc, khắc hoạ nhân vật. Lối biểu lộ đời sống của tản văn mang đặc thù chấm phá không nhất thiết yên cầu có diễn biến phức tạp, nhân vật hoàn hảo nhưng có cấu tứ độc lạ, có giọng điệu, cốt cách cá thể. Điều cốt yếu là tản văn tái hiện được nét chính của những hiện tượng kỳ lạ giàu ý nghĩa xã hội, thể hiện trực tiếp tình cảm, ý nghĩ mang đậm truyền thống đậm chất ngầu tác giả … Tản văn là loại văn tự do, dài ngắn tuỳ ý, cách bộc lộ phong phú, đặc biệt quan trọng là bộc lộ điển hình nổi bật chính kiến và đậm cá tính tác giả ” ( Theo Từ điển thuật ngữ văn học, Nxb GD, H, 2004, tr. 293 ). Nếu như so với triết tự từ Trung Quốc thì định nghĩa về thể loại này đã khác rất nhiều, hiểu một cách đơn thuần đó là một loại mỹ văn, hay loại văn thủ thỉ tâm tình, những chuyện kể tai nghe mắt thấy. Ngay cả ranh giới của những thể loại như tản văn, tạp văn, tạp bút, tản mạn cũng đã nhoà dần, ngược lại cũng chính vì điều đó mà tản văn đã không bị gò bó, thậm chí còn đã nới rộng ranh giới thể loại, và làm phong phú và đa dạng đề tài chủ đề .

Gần một thế kỉ trôi qua, tản văn bị quên béng, thậm chí còn tản văn không hề được những nhà văn nổi tiếng nhắc đến, đơn thuần đó là thể loại chỉ dành cho những nhà văn không chuyên, những cây bút nghiệp dư, kể lể vài ba câu truyện nhỏ liên kết với nhau và bị gắn mác khi nào man mác buồn khi ấy người ta dễ viết tản văn. Cũng không có một tác giả riêng cho thể loại này, hầu hết vẫn là những nhà văn, sau khi đã mày mò những thể loại truyện ngắn, tiểu thuyết, vốn văn khởi đầu kiệt dần, và tản văn như một thể loại vừa đủ để giãi bày, truyền tải, và đương nhiên là vẫn phả chất thời sự đời sống đang diễn ra từng ngày. Hoặc đó là những nhà báo, từ những thưởng thức đời sống, họ lao vào vào văn chương trải qua thể loại tản văn .Xem thêm : Hướng Dẫn Cách Làm Trái Nhàu Ngâm Đường Đúng Chuẩn, Quả Nhàu Ngâm Đường Có Tốt Cho Sức Khỏe Không Nói điều đó không có nghĩa hạ thấp vị trí của thể loại tản văn, mà sự thực trong những nhộn nhịp của đời sống hiện nay, trong lúc con người ta đang hối hả chuyện miếng cơm manh áo, những trang tản văn là lúc lắng lòng lại để cùng nghĩ về từng giây phút con người bỏ quên hạnh phúc của mình, và bỏ quên nhau, hay ít nhất nghĩ về cuộc đời ở một tâm trạng thoải mái nhất…Nói điều đó không có nghĩa hạ thấp vị trí của thể loại tản văn, mà sự thực trong những sinh động của đời sống lúc bấy giờ, trong lúc con người ta đang quay quồng chuyện miếng cơm manh áo, những trang tản văn là lúc lắng lòng lại để cùng nghĩ về từng khoảng thời gian ngắn con người bỏ quên niềm hạnh phúc của mình, và bỏ quên nhau, hay tối thiểu nghĩ về cuộc sống ở một tâm trạng tự do nhất …

Tản văn trước đây chỉ được coi là nói chuyện thiên tào?

Không lâu lắm, chỉ cách đây khoảng chừng chục năm, bản thân ý thức những tác giả cũng luôn coi nhẹ thể loại này, chỉ là chuyện cỏ cây hoa lá, như dự báo thời tiết với những Gia Cát Dự của thời tân tiến, và đó là những câu truyện đơn thuần như đang giỡn. Và chắn chắn hầu hết, nếu không muốn khẳng định chắc chắn là hầu hết những người viết tản văn lúc bấy giờ là những tên tuổi đã thành danh, những vị cây đa cây đề, stress và cũng chẳng trường sức để theo đuổi những trang tiểu thuyết. Còn những nhà văn trẻ vốn vẫn coi tản văn là nơi chốn thổ lộ những chuyện bông phèng, họ không viết hay đúng hơn là chẳng mặn mà gì thể loại này khi mình chưa đến độ tuổi nghiệm ra những triết lí đời sống từ những điều li ti, chưa đủ thời hạn để buồn, và lại càng thiếu thời hạn cà kê chuyện nọ kia. 10 năm trước cái tên tác giả viết tản văn Open nhiều nhất trên báo chí truyền thông có lẽ rằng là nhà văn Băng Sơn, ông viết về TP.HN với toàn bộ tình yêu không biết căng thẳng mệt mỏi, từng gốc cây, ngọn cỏ, cành hoa, đều mang hồn thiêng sông núi trong trang văn của ông. Và ông không ít đóng đinh cho người đọc, tản văn là những câu truyện như vậy, kiểu Băng Sơn. Mặc dù trước Băng Sơn cái tên Hoàng Phủ Ngọc Tường được nhắc đến nhiều cho thể loại nhàn đàm, mà thực ra là tản văn với 3 cuốn : Nhàn đàm ( 1997 ), Người ham chơi ( 1998 ), Miền gái đẹp ( 2001 ), đầy ắp vốn sống, vốn văn hóa truyền thống của một người tài hoa. Và tản văn được mặc định là thể loại dành cho những nhà văn tên tuổi. Và điểu đó càng được khẳng định chắc chắn hơn khi lần lượt những phần thưởng của Hội nhà văn đều được trao cho những nhà văn cao tuổi, năm 2005T ản mạn trước đèn của Đỗ Chu nhận phần thưởng văn học Hội nhà văn Nước Ta, và đến 2010, Tháng giêng, tháng giêng, một vòng dao quắm của Y Phương liên tục dành giải. Người đọc, đặc biệt quan trọng người trẻ, khởi đầu có một cái nhìn khác khác về thể loại này, tại sao nó lại có sức điệu đàng những nhà văn tài năng, và tại sao một thể loại bông phèng ấy lại hoàn toàn có thể chinh phục những fan hâm mộ không dễ chiều nhất, và lại dành những phần thưởng cao nhất của làng văn. Rõ ràng cái thể loại này vẫn đủ sức để dung chứa những câu truyện xô bồ trong đời sống, và từ chuyện nọ xọ chuyện kia, nhà văn đã tạt ngang tạt ngửa một cách linh động trong việc cài cắm thông tin văn hóa truyền thống xã hội vào những xúc cảm đặc biệt quan trọng, đồng thời chăm chút từng câu văn, nhả từng chữ để người đọc, đọc chậm mà không buồn, có lúc phải ngẫm nghĩ, tuy nhiên có khi nhếch miệng cười vì sự tinh quái của ông nhà văn … già. Những người trẻ đương nhiên phải tâm lý về cái lợi và bất lợi của thể loại này .

Source: https://globalizethis.org/
Category: Hỏi Đáp