Natri carbonat – Wikipedia tiếng Việt

[ad_1]

Natri cacbonat, còn gọi là soda, là một loại muối cacbonat của natri có công thức hóa học là Na2CO3. Natri cacbonat là một muối bền trong tự nhiên, thường có trong nước khoáng, nước biển và muối mỏ trong lòng đất. Một số rất ít tồn tại ở dạng tinh thể có lẫn canci cacbonat. Quá trình hình thành trong tự nhiên chủ yếu do sự thay đổi địa hình Trái Đất làm một số hồ gần biển hoặc vịnh bị khép kín, dần dần lượng muối tích tụ lại và bị chôn vùi vào lòng đất tạo thành mỏ muối. Lượng muối còn lại trong tự nhiên (nước biển) được hình thành do hòa tan khí CO2 trong không khí.

Vì có trữ lượng lớn và quy trình khai thác, điều chế đơn thuần nên giá bán natri cacbonat trên thị trường rẻ : 16.000 đồng / 1 kg năm 2010 ( ~ USD 0,84 / 1 kg ) .

Không nhầm natri cacbonat với natri bicacbonat. Natri cacbonat là một chất tính ăn mòn cao, không dùng trong ăn uống, đặc biệt trong khuôn khổ gia đình hay thủ công.

Tính chất vật lý[sửa|sửa mã nguồn]

Na2CO3 khan là chất bột màu trắng, hút ẩm và nóng chảy ở 851 ℃, nóng chảy không phân hủy tới 853 ℃[1], còn cao hơn nhiệt độ này thì bắt đầu phân hủy[2].

Bạn đang đọc: Natri carbonat – Wikipedia tiếng Việt

Na2CO3 dễ tan trong nước, khi tan trong nước phát ra nhiều nhiệt do tạo thành hydrat. Từ trong dung dịch, ở dưới 32,5 ℃ natri cacbonat kết tinh tạo Na2CO3 · 10H2 O, giữa khoảng chừng 32,5 – 37,5 ℃ tạo Na2CO3 · 7H2 O, trên 37,5 ℃ biến thành Na2CO3 · H2O, và đến 107 ℃ thì mất nước trọn vẹn thành natri cacbonat khan [ 1 ] .Độ tan của những hydrat chứa nhiều phân tử nước tăng theo nhiệt độ, còn của monohydrat thì ngược lại [ 1 ]. Trong không khí, decahydrat Na2CO3 · 10H2 O dễ mất bớt nước kết tinh, tạo thành bột trắng vụn Na2CO3 · 5H2 O. [ 2 ]

Tính chất hóa học[sửa|sửa mã nguồn]

  • Tác dụng với axít mạnh tạo thành muối, nước và giải phóng khí CO2:

Na2CO3 + 2 HCl → 2 NaCl + H2O + CO2 ↑

  • Tác dụng với base tạo thành muối mới và base mới:

Na2CO3 + Ca ( OH ) 2 → 2 NaOH + CaCO3 ↓

  • Tác dụng với muối tạo thành hai muối mới:

Na2CO3 + CaCl2 → 2 NaCl + CaCO3

  • Chuyển đổi qua lại với natri bicacbonat theo phản ứng:

Na2CO3 + CO2 + H2O ⇌ 2N aHCO3

  • Khi tan trong nước, Na2CO3 bị thủy phân mạnh tạo môi trường base, làm đổi màu các chất chỉ thị: dung dịch phenolphtalein không màu thành màu hồng, quỳ tím hóa xanh:

Na2CO3 → 2Na+ + CO32−

Xem thêm: Gói TCP: Gói Tin Packet: 1 Packet là gì?

CO32 − + H2O ⇌ HCO3 − + OH − ⇒ Dung dịch Na2CO3 có tính base yếu .

  • Trong công nghiệp, natri cacbonat được dùng để nấu thủy tinh, xà phòng, làm giấy, đồ gốm, phẩm nhuộm, dệt, điều chế nhiều muối khác của natri như borat, cromat…[1][3]
  • Sản xuất keo dán gương, thủy tinh lỏng.[1]

Natri cacbonat có sẵn trong tự nhiên : trong những hồ muối, muối mỏ và tro của rong biển. Người Ai Cập cổ đã biết khai thác nguồn muối này từ 4000 năm trước, và từ thế kỷ XV – XVI, tro rong biển đã được dùng để sản xuất xà phòng và thủy tinh. [ 1 ]Trước đây trong công nghiệp thì Na2CO3 được sản xuất theo chiêu thức sunfat, còn gọi là giải pháp Leblanc, do nhà hóa học Pháp N.Leblanc ( 1742 – 1806 ) đề ra năm 1791 [ 2 ]. Cụ thể như sau :

  • Nung hỗn hợp natri sunfat (Na2SO4) với than (C) và đá vôi (CaCO3) ở 1000 ℃, sẽ có hai phản ứng xảy ra:
    Na2SO4 + 2C → Na2S + 2CO2↑
    Na2S + CaCO3 → Na2CO3 + CaS
  • Hòa tan hỗn hợp sản phẩm vào nước sẽ tách được CaS không tan ra khỏi Na2CO3. CaS sau đó có thể được dùng để sản xuất lưu huỳnh.

Natri cacbonat thời nay hầu hết được điều chế theo giải pháp amonia, hay còn gọi là chiêu thức Solvay, do nhà hóa học Bỉ E.Solvay ( 1838 – 1922 ) đề ra năm 1864. Phương pháp này dựa vào phản ứng hóa học :

NaCl + NH3 + CO2 + H2O ⇌ NaHCO3 + NH4Cl

NaHCO3 ít tan trong nước được tách ra, nhiệt phân tạo thành Na2CO3 :

2NaHCO3 → Na2CO3 + CO2 + H2O
  1. ^ a b c d e f

    Hoàng Nhâm; Hóa học vô cơ cơ bản, tập hai – Các nguyên tố hóa học điển hình (2017); Nhà xuất bản Giáo dục; trang 47.

    Xem thêm: Gói TCP: Gói Tin Packet: 1 Packet là gì?

  2. ^ a b c

    Mai Văn Ngọc; Giáo trình Hóa học vô cơ 1 – Các nguyên tố nhóm A (2014); Nhà xuất bản Đại học Sư phạm TP. Hồ Chí Minh; trang 236.

  3. ^

    Sách giáo khoa Hóa học 12 nâng cao (2013); Nhà xuất bản Giáo dục; trang 156.

[ad_2]

Related Posts

Game đại chiến voi rừng: Trò chơi thả voi

[ad_1] Đại chiến voi rừng là dòng game chiến thuật, hay các bạn nhỏ còn được biết đến với cái tên gọi là trò chơi thả voi…

Trò chăm sóc thú cưng

[ad_1] Bệnh viện thú cưng là dòng game 24h, khi mà chúng ta sẽ hóa thân thành một bác sĩ chuyên chăm sóc những chú chó, mèo……

Game Commando 2: Trò chơi Commando 2

[ad_1] Commando 2 là dòng game chiến tranh, một thể loại game mà anh em ta dường như đã quá quen thuộc với anh em game thủ…

Trò chơi sửa xe hơi

[ad_1] Sửa xe thuộc dòng game 7k7k, một trò chơi sửa xe hơi với những chiếc ô tô đắt tiền cần được đưa vào Gara của các…

Trò ghép hình Robot rồng

[ad_1] Lắp ráp rồng Robot là dòng game A10, hay còn được biết đến với cái tên ghép hình Robot rồng là một trò chơi cực kỳ…

Trò chơi Larva tinh nghịch

[ad_1] Ấu trùng tinh nghịch là dòng game 4399, hay còn được biết đến với cái tên Larva tinh nghịch nói về một chú nhóc ấu trùng…

Leave a Reply