Theo bài viết của chuyên gia Lý Hà Thu, ActionCOACH Việt Nam

Trước đây, tôi có một bài viết về ” Tại sao bạn đang làm những gì bạn đang làm “, tôi đề cập đến yếu tố câu hỏi tại sao. Vì khi đó tôi cũng đang đặt câu hỏi tại sao của mình “ Tại sao tôi theo đuổi khát vọng tạo ra sự thịnh vượng cho trái đất ? ” Tình cờ khi xem những video của TED Talks, tôi phát hiện bài diễn thuyết hay nhất trong TED Talks của Simon Sinek về Thuyết Vòng tròn Vàng, “ The Golden Circle ” ( xem bài diễn thuyết có phụ đề tiếng Việt tại đây ) .
Thuyết vòng tròn vàng là một trong những bài diễn thuyết được nhiều nhà người kinh doanh ứng dụng nhất lúc bấy giờ. Nó không chỉ giúp bạn làm tốt, làm xuất sắc mọi việc trong quản trị doanh nghiệp và quản trị, tuyển dụng nhân sự, mà còn tốt cả trong đời sống của bạn .

Liệu bạn đã khi nào tự hỏi “ Tại sao bạn sống sót trên đời này ? ”, “ Mục đích cốt lõi của việc làm hiện tại bạn đang làm là gì ? ”, “ Tại sao mấy ngày nay trời lạnh cóng bạn vẫn dậy sớm bước ra khỏi chiếc chăn ấm và đi làm ? ”, hay “ Tại sao bạn kinh doanh thương mại trong nghành này ”, “ Liệu mẫu sản phẩm bạn đang làm có tạo nên điều gì vĩ đại không ? ” …
Simon Sinek đã dày công nghiên cứu và điều tra về sự thành công xuất sắc và phát minh sáng tạo của những công ty nổi tiếng quốc tế như Apple, Microsoft, Google, cũng như 1 số ít nhà chỉ huy và những nhà ý tưởng lỗi lạc khác. Và chìa khóa của sự thành công xuất sắc mà Simon Sinek tìm ra được vẽ lên một cái vòng tròn lý giải tương đối đơn thuần mọi yếu tố. Và ông gọi nó là Golden Circle .

1. Thuyết vòng tròn vàng giải thích vấn đề gì?

Theo kim chỉ nan tăng trưởng kinh tế tài chính cổ xưa, tất cả chúng ta sẽ sản xuất và cung ứng những gì thị trường cần. 100 % doanh nghiệp biết họ cần sản xuất CÁI GÌ ( WHAT ), một số ít doanh nghiệp biết làm NHƯ THẾ NÀO ( HOW ). Nhưng rất ít người hỏi TẠI SAO ( WHY ) tất cả chúng ta làm loại sản phẩm đó. Nghĩa là tất cả chúng ta làm xuôi từ ngoài vào trong vòng tròn ( OUTSIDE IN ) .

Sản phẩm (WHAT) => Quy trình (HOW) => Động lực (WHY)

Thuyết vòng tròn vàng của Simon Sinek
Nhưng những người đổi khác quốc tế thì tư duy ra làm sao ? Họ sẽ nghĩ từ trong vòng tròn ra ngoài ( INSIDE OUT ) .

Động lực (WHY) => Quy trình (HOW) => Sản phẩm (WHAT)

Tại sao lại nghĩ từ trong ra ? Tại sao tất cả chúng ta phải tạo ra cảm hứng ? Tại sao phải có động lực ?
Bởi vì khi có động lực ta sẽ có cảm hứng để phát minh sáng tạo ra một mẫu sản phẩm làm đổi khác quốc tế. Có động lực để truyền cảm hứng cho nhân viên cấp dưới tận tâm hết mình. Tiếp đó mới đến cách làm mẫu sản phẩm đó như thế nào. Cuối cùng mới là loại sản phẩm là gì .

2. Phát triển sản phẩm

Khi khởi đầu làm ra một loại sản phẩm, bạn tâm lý theo chiều INSIDE OUT, mở màn từ WHY => HOW => WHAT thì năng lực bạn tạo ra một loại sản phẩm “ phát minh sáng tạo ” ( Innovation ) và truyền cảm hứng ( Inspiration ) cho nhân viên cấp dưới thao tác là rất cao .

Khách hàng không mua bạn làm CÁI GÌ, họ mua TẠI SAO bạn làm sản phẩm đó.

Chúng ta hãy xem điều gì xảy ra nếu Apple có tư duy như thường thì :

– Cái gì (What) – Chúng tôi sản xuất điện thoại thông minh cảm ứng

– Như nào (How) – Chúng tôi thiết kế tuyệt đẹp, đơn giản, tiện dụng và thân thiện với người dùng

– Tại sao (Why) – Bạn muốn mua iPhone của chúng tôi?

Những câu quảng cáo trên tất cả chúng ta thấy đầy rẫy khắp nơi, và đương nhiên nó không tạo ra cảm hứng .
Thuyết vòng tròn vàng : Apple – Think different
Nhưng tất cả chúng ta hãy xem trong thực tiễn Apple đã tiếp thị quảng cáo như nào ?

– Tại sao (Why) – Mọi thứ chúng tôi đang làm, chúng tôi tin rằng chúng tôi tạo ra sự khác biệt.

– Như nào (How) – Cách chúng tôi đối mặt với thử thách là tạo ra sản phẩm tuyệt đẹp, dễ sử dụng và thân thiện với người dùng.

– Cái gì (What) – Và sau bao năm nghiền ngẫm, chúng tôi cho ra lò chiếc iPhone hoàn toàn khác biệt với những điện thoại bạn từng biết tới. Nó cảm ứng điện dung đa điểm, tính năng đơn giản tuyệt đối… Bạn có muốn là người đầu tiên trải nghiệm sản phẩm của chúng tôi không?

3. Quản lý nhân sự

Thuyết vòng tròn vàng của Simon Sinek

Là một nhà quản lý, khi bạn thuê một người cần việc làm, họ sẽ làm vì tiền lương. Khi bạn thuê một người có đam mê, họ sẽ làm bằng máu, mồ hôi và nước mắt của chính họ. Bạn sẽ thuê ai? Chắc chắn là người có đam mê rồi. Vậy làm sao bạn biết người nào có đam mê khi phỏng vấn?

“Trên thực tế, bất kỳ mọi nhân viên nào làm việc cũng có đam mê. Chỉ có điều đam mê của họ có phù hợp với văn hóa làm việc của công ty bạn không mà thôi.”

“Trên thực tế, bất kỳ mọi nhân viên nào làm việc cũng có đam mê. Chỉ có điều đam mê của họ có phù hợp với văn hóa làm việc của công ty bạn không mà thôi.”

Một kỹ sư giỏi của Apple chắc như đinh sẽ khổ sở khi phải thao tác ở Microsoft. Ngược lại, một kỹ sư kĩ năng của Microsoft cũng sẽ khó khăn vất vả khi làm ở Apple. Cả hai kỹ sư này đều thao tác siêng năng. Cả hai đều đáng được trọng vọng. Tuy nhiên mỗi người đều không tương thích với văn hóa truyền thống thao tác của công ty kia. Mục đích chính của bạn là một nhà tuyển dụng là tìm ra người có đam mê với cái TẠI SAO của bạn, mục tiêu của bạn, niềm tin của bạn, và thái độ của người nhân viên cấp dưới đó phải tương thích với văn hóa truyền thống của bạn. Thì lúc đó họ sẽ thao tác bằng máu, mồ hôi và nước mắt của họ cho bạn .

4. Lãnh đạo con người

Mùa hè năm 1963, hơn 250.000 người đã tụ họp tại Washington để nghe bài diễn thuyết của Tiến sĩ Martin Luther King. Ông không nói với mọi người những điều nước Mỹ cần làm để thay đổi. Ông đã dẫn dắt đám đông đến mọi cung bậc của cảm xúc với bài diễn văn: “Tôi có một ước mơ”. Chứ ông không nói “Tôi có một kế hoạch”. Trong bài diễn văn ông nhắc đi nhắc lại câu “I have a dream”.

Thuyết vòng tròn vàng – Martin Luther King
Mọi người đến với Dr. King vì ông mang tham vọng đến với họ, và vì chính họ. Và Dr. King tạo cảm hứng cho mọi người tạo ra sự tham vọng của ông theo cách của riêng họ .
Dr. King là nhà chỉ huy, những ông không đổi khác nước Mỹ một mình. Nhờ cảm hứng làm trào lưu, Dr. King đã thực sự thôi thúc mọi người kết nối với nhau. Nước Mỹ lúc đó cũng có rất nhiều nhà chỉ huy như Dr. King, cũng biết Cách làm như nào ( How ) để làm trào lưu, thậm chí còn còn tốt hơn. Nhưng ít ai biết được như Dr. King là “ Tại sao ” ( Why ) mới làm điều nên cuộc cách mạnh vĩ đại .

5. Tạo ra nguồn cảm hứng

Simon Sinek lấy dẫn chứng về chuyện này bằng câu truyện lịch sử vẻ vang tạo ra chiếc máy bay .
Ông Samuel Langley học tại Harvard, phong phú, nổi tiếng, có mối quan hệ rất rộng, có rất nhiều báo chí truyền thông theo đuổi và là một bộ óc ngoạn mục thời bấy giờ. Ông được Sở Chiến tranh cấp cho rất nhiều tiền để sản xuất ra máy bay. Nhưng mục tiêu của ông là kiếm tiền, tìm kiếm doanh thu và sự nổi tiếng. Cuối cùng ông không đạt được mục tiêu đó .
Cách nơi Langley sống không xa, ở bang Ohio có bạn bè nhà Wright. Họ chẳng có gì ngoài xưởng xửa chữa xe đạp điện và 1 trong hai người có bằng cao đẳng. Họ chẳng có gì, chẳng có quan hệ, không có tiền nhưng họ có một ước mà mà Langley không có : “ Ước mơ được bay ” .
Thuyết vòng tròn vàng – Wright Brothers
Và sau cuối, năm 1903 bạn bè nhà Wright đã thực sự cất cánh cũng là lúc Samuel bỏ cuộc .
Điều gì giúp Anh em nhà Wright thành công xuất sắc ?
Anh em nhà Wright có động lực là niềm tin ( Tại sao ) .
Còn Samuel Langley có động lực là tác dụng ( Cái gì ) .

6. Vậy câu hỏi Cái gì (What) sai ở điểm nào?

Câu hỏi “ Cái gì ” có tương quan đến vỏ não bên ngoài ( Neocortex ). Vùng vỏ não này thường giải quyết và xử lý những thông tin về ngôn từ, logic, số học …
Trong khi câu hỏi “ Như nào ” và “ Tại sao ” tương quan đến vùng não bên trong Limbic. Vùng não này giải quyết và xử lý những thông tin về mục tiêu, ra quyết định hành động, tình cảm, thực trạng … không tương quan đến ngôn từ .

“Khi chúng ta tư duy hay giao tiếp từ bên ngoài vòng tròn đi vào, mọi người có thể nhận rất nhiều thông tin, nhưng không thể đi đến quyết định được.” – Simon Sinek

7. Biết Tại sao, Biết Như nào, rồi mới đến Cái gì?

Mọi thứ một doanh nghiệp nói và làm đều tuân theo tầm nhìn của nhà chỉ huy hướng từ bên trong ra quốc tế bên ngoài .

Mọi sản phẩm và dịch vụ mà doanh nghiệp kinh doanh, mọi vấn đề liên quan đến marketing và bán hàng, mọi liên hệ với thế giới bên ngoài đều nói lên điều đó. Hãy nhớ “Khách hàng không mua NHỮNG GÌ bạn làm, họ mua LÝ DO TẠI SAO bạn làm ra sản phẩm/ dịch vụ đó.”