Quy hoạch khu dân cư là một trong những vấn đề quy hoạch quan trọng của mỗi một địa phương. Nếu có quy hoạch, kế hoạch xây dựng điểm dân cư phù hợp, hiệu quả thì đời sống của người dân sẽ được ổn định. Cùng với đó là vấn đề phát triển kinh tế – xã hội của từng địa phương sẽ được cải thiện, tình hình phát triển kinh tế – xã hội chung của cả nước nhờ vậy mà được thúc đẩy mạnh mẽ hơn.

Khu dân cư là gì?

Khu dân cư là cụm từ dùng để chỉ một cộng đồng cư dân sinh sống trong một địa bàn, một khu vực nhất định. Cụm từ này thường được sử dụng để chỉ phạm vi không gian nhỏ như xóm, thôn, bản,…

Theo đó, mỗi một khu dân cư sẽ có tên gọi cũng như địa giới riêng. Ngoài ra, tùy thuộc vào từng quy mô của mỗi khu mà sẽ có số lượng cư dân sinh sống khác nhau.

Theo Khoản 1, Điều 3, Thông tư 23/2012/TT-BCA Bộ Công An có đề cập tới vấn đề khu dân cư. Theo đó, “Khu dân cư chính là một tập hợp người dân, hộ gia đình tập trung sinh sống trong một khu vực nhất định như: Thôn, xóm, làng, ấp, bản, buôn, phum, sóc, tổ dân phố, khóm, ..cùng những đơn vị dân cư khác tương ứng”.

Trước đây, khu dân cư thường được hình thành từ lâu, giữ nguyên và phát triển dần theo năm tháng. Tuy nhiên, những năm trở lại đây cũng có rất nhiều các điểm khu dân mới được hình thành, xây dựng theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của các địa phương.

Quy hoạch khu dân cư nông thôn là việc tổ chức không gian, sử dụng đất cũng như hệ thống công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội ở nông thôn. Quy hoạch đất ở nông thôn bao gồm quy hoạch chung xây dựng xã và quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn.

Đất thuộc quy hoạch khu dân cư là gì?

Đất quy hoạch khu dân cư chính là đất nằm trong diện quy hoạch của các cơ quan chức năng nhằm xây dựng nên điểm dân cư mới. Việc quy hoạch và xây dựng điểm dân cư này nhằm đáp ứng được đời sống cũng như nhu cầu nhà ở cho các hộ dân.

Việc quy hoạch và xây dựng các điểm dân cư cần phải có quá trình tìm hiểu, khai thác nhu cầu nhà ở thực tế cũng như tình hình sử dụng đất của mỗi địa phương. Quy hoạch sử dụng đất khu dân cư cần phải được đồng bộ với quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của các cấp chính quyền.

Đất dân cư hiện hữu cải tạo là gì?

Đất dân cư hiện hữu cải tạo chính là phần đất nằm trong quy hoạch đất nhà ở theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất của mỗi địa phương. Đất dân cư hiện hữu cải tạo đã nằm trong kế hoạch sử dụng đất, chính vì vậy mà khả năng đất bị thu hồi trong tương lai gần là rất cao. Khi sử dụng phần đất này, chủ sở hữu không được phép tự ý tiến hành các hoạt động xây dựng, cải tạo.

Điều kiện để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thuộc đất quy hoạch khu dân cư

Để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các cá nhân, chủ sở hữu thửa đất nằm trong diện quy hoạch khu dân cư thì cần phải đáp ứng các điều kiện quy định của pháp luật. Theo đó, chủ sở hữu đất cần phải cung cấp các giấy tờ về quyền sử dụng đất đã được quy định tại Điều 100 của Luật đất đai ban hành năm 2013.

Đối với những trường hợp chủ sở hữu không có các giấy tờ về quyền sử dụng đất thì sẽ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nếu đáp ứng được các điều kiện tại Khoản 2, Điều 101, Luật Đất đai 2013.

Cụ thể đó là “Hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất không có các giấy tờ quy định tại Điều 100 của Luật này nhưng đất đã được sử dụng ổn định từ trước ngày 01 tháng 7 năm 2004 và không vi phạm pháp luật về đất đai, nay được Ủy ban nhân dân cấp xã xác nhận là đất không có tranh chấp, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị, quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt đối với nơi đã có quy hoạch thì được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.”

Thu hồi đất khu dân cư có được đền bù hay không?

Việc thu hồi và bồi thường đất thuộc khu dân cư đã được quy định cụ thể tại Điều 74, Luật Đất đai ban hành năm 2013. Theo đó, nguyên tắc bồi thường thu hồi đất bao gồm các điểm như sau:

– Chủ sở hữu của thửa đất thuộc khu dân cư sẽ được nhà nước bồi thường chi phí thu hồi đất theo đúng pháp luật. Tuy nhiên, chủ sở hữu cần phải đáp ứng đầy đủ các điều kiện đã được quy định tại Điều 75, Luật đất đai 2013.

– Chủ sở hữu thửa đất nằm trong diện thu hồi sẽ được bồi thường bằng một thửa đất khác cùng mục đích sử dụng và có giá trị tương đương với thửa đất thu hồi. Trong trường hợp không có đất để bồi thường, phía chủ sở hữu đất có thể được bồi thường bằng tiền mặt. Số tiền mặt được bồi thường tương đương với giá đất cụ thể của đất bị thu hồi và được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm thu hồi đất.

– Việc thu hồi và bồi thường thu hồi đất cần phải tuân thủ nguyên tắc dân chủ, khách quan, công bằng. Đồng thời các quyết định thu hồi, bồi thường khi thu hồi đất cũng phải được công khai, kịp thời và theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.

Như vậy, trong trường hợp người sử dụng đất nằm trong diện quy hoạch có đầy đủ giấy tờ chứng nhận quyền sử dụng đất hoặc đủ điều kiện để được giấy cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì sẽ được Nhà nước bồi thường chi phí thu hồi theo đúng quy định.

Với những chia sẻ trên đây, hy vọng bạn đọc đã có được cái nhìn khái quát về những vấn đề liên quan đến đất quy hoạch khu dân cư.

Xem thêm:

• Tất tần tật về đất quy hoạch mà người dân phải biết
• Những bất cập trong quy hoạch kế hoạch sử dụng đất hiện nay
• Đất quy hoạch 1/2000 là gì? Có nên mua đất quy hoạch 1/2000 hay không?