Liverpool là thành phố và là khu tự quản vùng đô thị nằm ở bờ đông cửa sông Mersey, thuộc vùng Tây Bắc Anh, với dân số ước tính khoảng 494.800 người.[3] Thành phố nằm trong vùng đại đô thị lớn thứ năm ở Anh Quốc nếu tính theo dân số, với khoảng 2,24 triệu người.[4] Chính quyền địa phương là Hội đồng thành phố Liverpool.

Liverpool trở thành khu tự quản vào năm 1207, rồi được công nhận là thành phố vào năm 1880. Vào thế kỷ 19, Liverpool tăng trưởng can đảm và mạnh mẽ và vươn lên trở thành hải cảng lớn của nước Anh, song song với Cách mạng Công nghiệp. Liverpool là cảng khởi đầu của dòng người nhập cư từ Anh và Ireland đến Bắc Mỹ, và là cảng chính của 1 số ít con tàu viễn dương nổi tiếng như RMS Titanic, RMS Lusitania, RMS Queen Mary, and RMS Olympic .

Liverpool có số lượng viện bảo tàng quốc gia và nhà trưng bày nhiều thứ nhì nước Anh, chỉ đứng sau London. Thành phố có nhiều đặc trưng riêng về nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc. Sự nổi danh của ban nhạc The Beatles (ban nhạc tạo nhiều ảnh hưởng nhất trong lịch sử) và nhiều nhóm nhạc khác trong thời kỳ nhạc beat giúp Liverpool trở thành điểm đến ưa thích của khách du lịch.[5] Các nhạc sĩ của thành phố đã đóng góp 56 đĩa đơn hạng nhất, nhiều hơn bất kỳ thành phố nào khác trên thế giới. Liverpool đồng thời là quê hương của nhiều diễn viên, nghệ sĩ, danh hài, nhà báo, nhà văn, nhà thơ và nhà hoạt động thể thao trứ danh. Thành phố cũng có hai câu lạc bộ bóng đá nổi tiếng thế giới là Liverpool và Everton.

Trung tâm lịch sử dân tộc của thành phố được UNESCO vinh danh là di sản quốc tế vào năm 2004, bởi giá trị của một thành phố hải cảng truyền kiếp, với những tòa nhà ở TM, tòa nhà hành chính, mạng lưới hệ thống kênh rạch, hải cảng, những thành phố lịch sử vẻ vang và những tượng đài văn hóa truyền thống. Thành phố kỷ niệm sinh nhật lần thứ 800 của mình vào năm 2007, và được trao tặng thương hiệu Thủ đô văn hóa truyền thống Châu Âu năm 2008. [ 6 ] Vì là thành phố cửa ngõ, nơi đây có sự tập trung chuyên sâu phong phú về dân cư, văn hóa truyền thống và tôn giáo, đặc biệt quan trọng từ Ireland và xứ Wales. Thành phố cũng có hội đồng người da màu truyền kiếp nhất nước Anh .

Người dân thành phố Liverpool được gọi là “Liverpudlians“, hoặc “Scousers“, liên quan đến “scouse”, vốn là tên một món thịt hầm. Từ “Scouse” cũng đã trở thành từ đồng nghĩa với phương ngữ và giọng nói Liverpool.

Nguồn gốc tên gọi[sửa|sửa mã nguồn]

Tên thành phố có nguồn gốc từ sự kết hợp của hai từ tiếng Anh cổ là lifer, nghĩa là độ sâu lớn hoặc nước phù sa, và pōl nghĩa là hồ hoặc vũng, tạo nên tên gọi Liuerpul, lần đầu được ghi nhận vào năm 1190.[7][8] Dựa theo Từ điển Cambridge về Địa danh nước Anh, “nguồn gốc tên ám chỉ chỉ một hồ hoặc vũng lớn mà hiện nay được hai con sông hợp lưu tạo thành”.[9] Ngoài ra, một tên gọi khác là Leyrpole, xuất hiện trong ghi chép hành chính vào năm 1418.[10]

Cũng có một số đề xuất khác về nguồn gốc tên gọi như elverpool, ám chỉ một số lượng lớn cá chình (tiếng Anh là eels) sinh sống ở sông Mersey, hoặc từ tiếng tiếng Wales llyvr pwl, nghĩa là “sự mở rộng và hợp nhất của hai con sông tại hồ nước”.[11][12]

Tính từ Liverpudlian (thuộc về Liverpool) lần đầu được ghi nhận vào năm 1833.[8]

Thời kỳ đầu[sửa|sửa mã nguồn]

Giấy chứng nhận đặc quyền của vua John năm 1207 đã thông báo việc thành lập khu tự quản Liverpool và đến giữa thế kỷ 16 dân số của nó vẫn dao động xung quanh con số 500. Vào thế kỷ 17 đã có tiến triển hơn trong việc tăng trưởng dân số và mậu dịch. Các cuộc chiến bảo vệ thành phố đã xảy ra trong thời kỳ Nội chiến Anh, bao gồm một cuộc bao vây 18 ngày năm 1644. Năm 1699, Liverpool đã được chuyển thành một giáo khu theo Sắc luật Quốc hội, cùng năm đó chuyến tàu chuyên chở nô lệ đầu tiên của Liverpool có tên Liverpool Merchant đã rời bên đi châu Phi. Khi mậu dịch từ Tây Ấn vượt qua Ireland và châu Âu, Liverpool bắt đầu phát triển. Ụ tàu ướt đầu tiên ở Anh Quốc đã được xây ở Liverpool vào năm 1715.

Thế kỷ 19[sửa|sửa mã nguồn]

Đến đầu thế kỷ 19, 40 % mậu dịch quốc tế là trải qua Liverpool và việc thiết kế xây dựng những tòa nhà lớn đã phản ánh sự thịnh vượng này. Năm 1830, Liverpool và Manchester đã trở thành những thành phố tiên phong có đường tàu liên thành phố, trải qua Đường sắt Liverpool và Manchester. Dân số liên tục tăng nhanh, đặc biệt quan trọng thập niên 1840 khi hàng trăm ngàn người di cư từ Ireland khởi đầu đến do nạn đói lớn. Đến năm 1851, khoảng chừng 25 % dân số thành phố là người sinh ra tại Ireland .

Thế kỷ 20[sửa|sửa mã nguồn]

Tượng đồng ban nhạc The Beatles tại Pier Head, LiverpoolỞ nước Anh, thời hậu thế chiến thứ nhất được lưu lại bởi không ổn định xã hội, trong đó có việc xử lý yếu tố thiếu vắng lao động người trẻ tuổi do tổn thất cuộc chiến tranh, cũng như nỗ lực tạo điều kiện kèm theo để cựu binh tham gia vào nền kinh tế tài chính. Các nghiệp đoàn được xây dựng và bãi công diễn ra ở nhiều nơi. Các yếu tố với người nhập cư cũng xảy ra ở Liverpool. Những người nhập cư sinh sống ở cảng, trong đó có người Thụy Điển, đã cạnh tranh đối đầu về việc làm và nhà ở với người địa phương. Tháng 6 năm 1919, binh lính và thủy thủ người Châu Phi và Ấn Độ định cư đã bị người da trắng địa phương tiến công bằng đấm đá bạo lực. Xung đột chủng tộc cũng xảy ra ở nhiều thành phố của Anh như Cardiff, Newport, London. Nó xảy ra cả ở bên kia đại dương, vươn khắp nước Mỹ. [ 13 ]Luật nhà ở năm 1919 dẫn đến hiệu quả một số lượng lớn nhà ở xã hội mọc lên khắp Liverpool trong thập niên 1920 và 1930. Hàng ngàn hộ mái ấm gia đình được tái định cư ra vùng ngoại ô, với niềm tin rằng việc này sẽ giúp nâng cao chất lượng sống, dù chưa có nhìn nhận khách quan về việc này. Nhiều nhà tại tư nhân cũng được kiến thiết xây dựng trong tiến trình này. Trong đợt Đại khủng hoảng cục bộ cuối thập niên 1930, số lượng người thất nghiệp của thành phố đạt đỉnh điểm, ở mức 30 % .Trong Thế chiến thứ hai, tầm quan trọng kế hoạch của Liverpool được nhận ra bởi cả Hitler và Churchill. Thành phố trở thành tiềm năng bị không quân Đức oanh tạc, gây thiệt hại nặng nề chỉ sau London. [ 14 ] Có tổng số 80 đợt oanh tạc ở Merseyside, cướp đi 2.500 sinh mạng, và gây hư hại gần 50% số căn nhà của thành phố .

Kể từ năm 1952, Liverpool đã kết nghĩa với Köln, Đức, một thành phố cùng chung cảnh ngộ bị bom oanh tạc. Sau chiến tranh thành phố đã được tái thiết lớn, bao gồm nhiều dự án nhà cửa và vũng tàu Seaforth, dự án vũng tàu lớn nhất ở Anh Quốc.[15].

Trong thập niên 1960, Liverpool trở thành TT của dòng nhạc beat hay ” Merseybeat “, nó trở thành tên gọi chung cho ban nhạc The Beatles và những ban nhạc rock khác đến từ Liverpool. Vào thời kỳ đầu, dòng nhạc này chịu ảnh hưởng tác động của nhịp điệu Mỹ, blues và rock. Sau đó, nó tác động ảnh hưởng ngược lại can đảm và mạnh mẽ tới nền âm nhạc Mỹ trong nhiều năm và trở nên thông dụng trên toàn thế giới. Năm 1964, The Beatles trở thành ngôi sao 5 cánh nổi tiếng quốc tế, khởi đầu cho quy trình tiến độ sở hữu thị trường Mỹ của những nghệ sĩ Anh. Dù đã tan rã vào năm 1970, The Beatles vẫn là ban nhạc thành công xuất sắc nhất về mặt thương mại và tạo nhiều tác động ảnh hưởng nhất trong lịch sử dân tộc âm nhạc đại chúng. Để vinh danh John Lennon, người sáng lập và là thủ lĩnh The Beatles, trường bay Liverpool được đổi theo tên ông vào năm 2002. [ 16 ] [ 17 ]
Vùng đô thị LiverpoolLiverpool được miêu tả như thể ” thành phố chiếm hữu vị trí đẹp bậc nhất trong những thành phố Châu Âu “. [ 18 ] Thành phố tọa lạc trên vịnh Liverpool, nằm cách 283 km về phía Tây Bắc của London, được thiết kế xây dựng dọc theo dải đồi sa thạch với đỉnh điểm nhất tại đồi Everton, cao khoảng chừng 70 m so với mực nước biển. Nằm về phía bắc của dải đồi là đồng bằng duyên hải phía tây nam hạt Lancashire. Thành phố tiếp giáp với khu tự quản Sefton ở phía bắc và khu tự quản Knowsley ở phía đông. Cửa sông Mersey ngăn cách thành phố với bán đảo Wirral về phía tây .Liverpool là đô thị lớn nhất trong vùng đô thị Liverpool, khu thành thị lớn thứ sáu ở Anh Quốc. Tên gọi Liverpool mặc dầu về chính thức chỉ vận dụng cho một thành phố hay huyện đô thị, tuy nhiên cũng thường được dùng để gọi chung Liverpool và 8 đô thị lân cận, tạo thành vùng đô thị Liverpool .
Liverpool có khí hậu đại dương ôn hòa, giống như quần đảo Anh với mùa hè dịu, mùa đông mát và lượng mưa thấp đều đặn quanh năm. Nhiệt độ ban ngày cao nhất vào mùa hè tiếp tục là 20 °C. Trong những năm gần đây, nhiệt độ hoàn toàn có thể đạt trên 30 °C trong 1 số ít đợt. Vào mùa đông, nhiệt độ hiếm khi xuống dưới mức ngừng hoạt động. Tuyết thường rơi ít trong quy trình tiến độ giữa tháng 11 và tháng 3 nhưng nhiều lúc rơi sớm hoặc trễ hơn, và hiếm khi rơi dày. Lượng mưa trung bình hàng năm của thành phố là 836.6 mm, trong khi mức trung bình của Anh Quốc là 1.125 mm, [ 19 ] và số ngày mưa trung bình là 144,3 ngày mỗi năm, trong khi mức trung bình của Anh Quốc là 154,4. [ 19 ] Giông lốc rất hiếm khi xảy ra và thường là yếu .

Biến động dân số trong quá trình 1801 – 2011Dân số Liverpool vào năm 2011 là 466.415 người, tăng 6,1 % so với 439.473 người vào năm 2001. Trong quá khứ, dân số thành phố từng đạt tới đỉnh điểm là 846,101 người vào năm 1931. Sau đó, do nhiều nguyên do mà thành phố trải qua đợt suy giảm dân số lê dài, đỉnh điểm là khoảng chừng 100.000 người rời bỏ thành phố trong quá trình 1971 – 1981. Dân số Liverpool trẻ hơn so với mức trung bình của nước Anh với 42,5 % người dưới 30 tuổi, trong khi cả nước là 37,7 %. Có khoảng chừng 66 % dân số trong độ tuổi thao tác. [ 22 ]Là thành phố cảng lớn và truyền kiếp của Anh, Liverpool có thành phần dân cư rất phong phú. Thành phần chủng tộc của thành phố là 88,8 % da trắng, 4,1 % gốc châu Á, 2,6 % gốc châu Phi, 2,5 % người lai và 1,8 % chủng tộc khác như Arab. Theo khảo sát vào năm 2001, có 79,5 % dân số thành phố theo Kitô giáo, 1,4 % Hồi giáo, 0,6 % Do Thái giáo, 0,3 % Phật giáo và 0,1 % theo tôn giáo khác, 9,7 % tự nhận vô thần và 8,1 % không bật mý tôn giáo. [ 23 ]

Thành phố kết nghĩa[sửa|sửa mã nguồn]

Liverpool có 8 thành phố kết nghĩa, được ấn định bởi Hội những Thành phố Kết nghĩa Quốc tế :

Source: https://globalizethis.org/
Category: Hỏi Đáp