Trong thời đại công nghệ 4.0 phát triển mạnh mẽ như hiện nay, những nội dung hay hình ảnh sau khi được đưa lên mạng rất dễ bị sao chép hay sửa đổi để dùng với mục đích xấu, ảnh hưởng đến quyền lợi của các tổ chức, cá nhân. Cùng chúng tôi tìm hiểu về đăng ký bản quyền hình ảnh trong nội dung bài viết dưới đây.

Bản quyền hình ảnh là gì?

Trước khi tìm hiểu về việc đăng ký bản quyền hình ảnh chúng ta cần làm rõ khái niệm bản quyền hình ảnh là gì?

Bản quyền hình ảnh có thể được hiểu là việc ghi nhận quyền tác giả đối với những hình ảnh được nhiếp ảnh gia chụp lại nhằm thể hiện hình ảnh thế giới khách quan trên vật liệu bắt sáng hoặc trên phương tiện mà hình ảnh được tạo ra, hay có thể được tạo ra bằng các phương pháp hóa học, điện tử hoặc phương pháp kỹ thuật khác (tham khảo quy định tại điểm h Khoản 1 Điều 14 Luật sở hữu trí tuệ năm 2005, sửa đổi bổ sung năm 2019, Điều 14 Nghị định 22/2018/NĐ-CP).

Ở hầu hết các quốc gia trên thế giới, bản quyền sẽ là quyền hợp pháp bảo hộ tác phẩm gốc của tác giả. Thông thường, nếu chúng ta tạo một trong các tác phẩm đó, chúng ta sẽ có bản quyền từ thời điểm tạo tác phẩm.

Bản quyền bảo hộ nhiều loại tác phẩm khác nhau, bao gồm:

+ Hình ảnh: video, phim, nội dung phát sóng và chương trình truyền hình, trò chơi điện tử, tranh, ảnh

+ Âm thanh: bài hát, tác phẩm âm nhạc, bản ghi âm, bản ghi âm lời nói

+ Văn bản: sách, kịch bản, bản thảo, bài báo, văn bản nhạc.

Chỉ những tác phẩm gốc mới đủ điều kiện được bảo hộ bản quyền. Một tác phẩm phải do chính tác giả tạo ra, đồng thời phải có mức độ sáng tạo tối thiểu thì mới đủ điều kiện là tác phẩm gốc được bảo hộ bản quyền.

Những nội dung như tên gọi, tiêu đề, khẩu hiệu hoặc những cụm từ ngắn không được xem là tác phẩm gốc để được bảo hộ bản quyền.

Bản quyền không bảo hộ sự việc hay ý tưởng, nhưng có thể bảo hộ được từ ngữ hoặc hình ảnh gốc diễn đạt sự việc hoặc ý tưởng đó. Điều này có nghĩa là chúng ta có thể diễn đạt ý tưởng hoặc sự việc giống với ý tưởng hoặc sự việc của tác giả khác, với điều kiện bạn không sao chép cách diễn dạt của họ.

Người tạo ra nguyên tác sẽ sở hữu bản quyền đối với tác phẩm đó. Ví dụ: nếu chúng ta tạo ra một bức tranh, bạn có thể sở hữu bản quyền đối với bức tranh đó. Tương tự, nếu chúng ta chụp một bức ảnh thì chúng ta cũng có thể sở hữu bản quyền đối với bức ảnh đó.

Có những trường hợp chúng ta cho rằng mình nắm bản quyền đối với một tác phẩm sáng tạo nhưng không phải vậy. Ví dụ như:

+ Nếu chúng ta xuất hiện trong ảnh hoặc video, điều đó không nhất thiết có nghĩa là bạn sở hữu bản quyền đối với ảnh hoặc video đó.

+ Nếu chúng ta chụp ảnh một ngôi nhà, điều đó không có nghĩa là bạn có quyền ngăn người khác chụp ảnh ngôi nhà đó.

+ Trường hợp chúng ta tạo tác phẩm như một phần trách nhiệm của công việc, có thể bạn không là chủ sở hữu bản quyền đối với tác phẩm đó. Thay vào đó, có những trường hợp luật pháp sẽ xem công ty bạn là “tác giả” của tác phẩm đó vì mục đích bản quyền.

Tại sao chúng ta nên đăng ký bản quyền hình ảnh?

Lý do thực sự khiến chúng ta phải tiền hành đăng ký bản quyền hình ảnh là gì?

Thứ nhất, khi chúng ta đăng ký bảo hộ sở hữu trí tuệ nói chung và đăng ký sở hữu trí tuệ hình ảnh nói riêng, tổ chức, cá nhân sẽ có tư cách chủ sở hữu đối với đối tượng đã đăng ký và được thực hiện các quyền sau:

+ Trực tiếp sử dụng đối tượng đã đăng ký, đảm bảo quyền lợi;

+ Có thể chuyển giao quyền của mình cho người khác nhằm mục đích sinh lợi;

+ Có căn cứ dễ dàng chứng minh quyền của mình và hành vi xâm phạm của chủ thể khác, từ đó yêu cầu cơ quan nhà nước có biện pháp xử lý thích đáng, kịp thời;

Thứ hai, so với bảo hộ sở hữu công nghiệp đối với các đối tượng như nhãn hiệu, kiểu dáng công nghiệp,…, đăng ký bản quyền hình ảnh có một số ưu điểm nổi bật như sau:

+ Thời hạn bảo hộ kéo dài: tùy vào loại hình tác phẩm đăng ký, thời hạn bảo hộ có sự khác nhau nhưng nhìn chung so với các đối tượng của quyền sở hữu công nghiệp, tác phẩm thường được bảo hộ khá dài, thậm chí có thể bảo hộ ngay cả khi tác giả đã qua đời;

+ Chủ sở hữu hay tác giả không chỉ có các quyền tài sản mà còn có các quyền nhân thân như đặt tên cho tác phẩm, sử dụng tên thật hoặc bút danh công bố, tự mình công bố hoặc cho phép người khác công bố, phát hành với số lượng bản sao nhất định, bảo vệ tính toàn vẹn, nguyên gốc của tác phẩm.

Thủ tục đăng ký bản quyền hình ảnh 2021

Tác giả hay chủ sở hữu là các cá nhân, tổ chức tự nộp hoặc có thể ủy quyền cho một đơn vị khác nộp 01 bộ hồ sơ đăng ký bản quyền hình ảnh cho Cục bản quyền tác giả tại Hà Nội.

Ngoài ra, Cục còn có các văn phòng giao dịch cục bản quyền tác giả tại Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh để các tác giả ở miền nam, miền trung dễ dàng thực hiện các thủ tục đăng ký.

Hồ sơ đăng ký bản quyền hình ảnh?

Hồ sơ đăng ký bản quyền hình ảnh bao gồm:

+ 02 bản sao tác phẩm được in trên khổ giấy A4;

+ 01 tờ khai để đăng ký bản quyền tác giả;

+ Văn bản ủy quyền đối với người nộp không phải là tác giả mà đã được tác giả ủy quyền;

+ Văn bản chứng minh quyền nộp đơn trong trường hợp người nộp đơn được thụ hưởng quyền đó do được thừa kế hoặc chính tác giả chuyển giao.

+ Tác phẩm có nhiều tác giả thì cần bổ sung thêm văn bản đồng ý của các tác giả;

+ Tác phẩm thuộc quyền sở hữu chung hoặc nhiều người sở hữu thì cần có tài liệu chứng minh sự đồng thuận của các chủ sở hữu đó.

Trên đây là tư vấn của chúng tôi về thắc mắc đăng ký bản quyền hình ảnh để bạn đọc tham khảo. Nếu Quý độc giả còn thắc mắc liên quan đến vấn đề này thì đừng ngần ngại vui lòng liên hệ chúng tôi để được hỗ trợ, trân trọng!