Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại phổ biến hiện nay tuy nhiên về bản chất nhượng quyền thương mại là gì, các hình thức nhượng quyền thương mại hiện nay như thế nào không phải ai cũng rõ.

Chính vì lý do trên, TBT Việt Nam thực hiện bài viết này để đem đến cho bạn đọc những thông tin hữu ích về nhượng quyền thương mại, mời Quý vị theo dõi nội dung:

Khái niệm nhượng quyền thương mại?

Pháp luật về thương mại quy định: Nhượng quyền thương mại là hoạt động thương mại, theo đó bên nhượng quyền cho phép và yêu cầu bên nhận quyền tự mình tiến hành việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ theo các điều kiện sau đây:

– Việc mua bán hàng hoá, cung ứng dịch vụ được tiến hành theo cách thức tổ chức kinh doanh do bên nhượng quyền quy định và được gắn với nhãn hiệu hàng hoá, tên thương mại, bí quyết kinh doanh, khẩu hiệu kinh doanh, biểu tượng kinh doanh, quảng cáo của bên nhượng quyền;

– Bên nhượng quyền có quyền kiểm soát và trợ giúp cho bên nhận quyền trong việc điều hành công việc kinh doanh”.

Vai trò của nhượng quyền thương mại?

– Đối với bên nhượng quyền thương mại

+ Mở rộng thị trường, thăm dò được hiệu quả đầu tư khi thâm nhập được vào các thị trường mới một cách nhanh chóng với chi phí và rủi ro thấp.

+ Giảm thiểu chi phí cho hoạt động quảng cáo thương mại nhưng sản phẩm vẫn có sức lan tỏa rộng rãi.

+ Có thêm được nguồn thu ổn định từ khoản phí nhượng quyền từ các bên nhận nhượng quyền.

+ Bên nhượng quyền có thể tận dụngkiến thức của bên nhận quyền để tìm hiểu và phát triển thị trường nước ngoài.

– Đối với bên nhận nhượng quyền thương mại

+ Khi được nhượng quyền thương mại, bên nhận nhượng quyền chỉ cần kinh doanh dưới danh nghĩa bên nhượng quyền, thừa hưởng uy tín của thương hiệu đó. Dẫn đến,  không cần tốn thời gian, tiền của và công sức để xây dựng thương hiệu từ đầu.

+ Các sản phẩm, dịch vụ và toàn bộ hệ thống hoạt động đều được chuẩn hóa từ bên nhượng quyền.

+ Được tập huấn và tiếp thu các bí quyết kinh doanh, nhận được sự hỗ trợ thường xuyên từ bên nhượng quyền.

+ Có được nguồn cung nguyên liệu giá rẻ và đảm bảo – một trong những yếu tố quyết định trực tiếp đến lợi nhuận trong kinh doanh.

Các hình thức nhượng quyền thương mại phổ biến hiện nay?

Các hình thức nhượng quyền thương mại hiện nay rất đa dạng. Một số mô hình nhượng quyền thương mại phổ biến hiện nay có thể kể đến là:

– Nhượng quyền theo khu vực, lãnh thổ

+ Nhượng quyền từ nước ngoài vào Việt Nam: là hình thức mà chủ thương hiệu là các thương hiệu nước ngoài đầu tư vào Việt Nam theo hình thức franchise. Có thể  kể đến các thương hiệu nước ngoài nhượng quyền ởViệt Nam như: KFC, MsDonald’s, Jollibee…

+ Nhượng quyền từ Việt Nam ra nước ngoài: là hình thức mà các thương hiệu Việt Nam đầu tư ra nước ngoài bằng cách nhượng quyền. Trung Nguyên, Phở 24 là hai trong các thương hiệu nổi tiếng ở Việt Nam đã nhượng quyền một cách thành công ra nước ngoài. Phở 24 đã nhượng quyền thành công tại Jakarta- Indonesia. Trung Nguyên – thương hiệu cà phê hàng đầu ở Việt Nam thì đã nhượng quyền ở rất nhiều nước như: Singapore, Nhật Bản, Thái Lan, Trung Quốc, Mỹ, Đức, Australia.

+ Nhượng quyền trong nước: Hiện nay, các thương hiệu Việt Nam nhượng quyền trong nước đã bắt đầu phát triển, bao gồm cả các doanh nghiệp lớn và các doanh nghiệp mới khởi nghiệp.

– Nhượng quyền theo tiêu chí kinh doanh

+ Nhượng quyền phân phối sản phẩm

Coca cola, Lốp xe Goodyear, Xe hơi Ford…là những ví dụ cho hình thức kinh doanh nhượng quyền phân phối sản phẩm. Đây là hình thức mà người nhượng quyền cho phép người nhận quyền phân phối sản phẩm do mình sản xuất, dịch vụ của mình trong phạm vi khu vực và thời gian nhất định.

Tuy nhiên, người nhận quyền sẽ không được sử dụng các cách thức kinh doanh mà bên nhượng quyền đang áp dụng, chỉ có thể sử dụng biểu tượng, tên nhãn hiệu (trade mark), logo, slogan (khẩu hiệu)… trong các hoạt động kinh doanh và quảng bá.

+ Nhượng quyền sử dụng công thức kinh doanh

Đây là hình thức chuyển nhượng phổ biến nhất, còn gọi là nhượng quyền kinh doanh hay nhượng quyền thương mại được đề cập trong Luật Việt Nam.

Trong đó, bên nhượng quyền không chỉ cho phép bên nhận nhượng quyền được phân phối sản phẩm dưới thương hiệu của họ mà còn chuyển giao kỹ thuật kinh doanh, công thức điều hành quản lý và huấn luyện nhân viên cho bên nhận nhượng quyền

– Nhượng quyền theo mục tiêu phát triển hoạt động kinh doanh

+ Franchise độc quyền

Đây là hình thức nhượng quyền thương mại có thể nói phổ biến nhất và nhanh nhất trong việc bành trướng thương hiệu ra nước ngoài.

Đối với hình thức này, chủ thương hiệu sẽ chọn và chỉ định một đối tác địa phương tại quốc gia mà mình muốn xâm nhập làm đối tác mua franchise độc quyền kinh doanh và phân phối thương hiệu.

Đối tác này có thể là một cá nhân hay một công ty, và phạm vi khu vực được độc quyền kinh doanh có thể là một thành phố hay cả một quốc gia.

Để được độc quyền như vậy, bên nhận quyền sẽ phải trả một khoan phí franchise ban đầu riêng biệt. Bù lại, họ có quyền chủ động tự mở thêm nhiều cửa hàng hay bán franchise lại cho bất kỳ ai nằm trong phạm vi khu vực mà mình kiểm soát.

+ Franchise vùng

Đây là hình thức nhượng quyền thương hiệu mà trong đó người mua  sẽ nhận nhượng quyền từ người chủ thương hiệu hoặc người mua master franchise để bán lại cho các người mua franchise nhỏ lẻ (singl-unit franchise) trong vùng (region) với những quy định theo thỏa thuận với công ty nhượng quyền.

Hình thức này giống như trung gian của master franchise và single-unit franchise. Điểm khác biệt của hình thức này với hình thức master franchise là chỉ có thể nhượng quyền lại cho các single-unit franchise chứ không được mở các cửa hiệu kinh doanh thương hiệu của mình.

+ Franchise phát triển khu vực

Hình thức nhượng quyền theo khu vực này giúp những người nhận quyền được độc quyền về thương hiệu trong một phạm vi và thời hạn nhất định.

Tuy nhiên, khác với Franchise độc quyền, đối tác nhận quyền phát triển theo khu vực không được bán lại franchise cho bất cứ ai haycung cấp các dịch vụ cho ai.

Để được độc quyền trong một khu vực nhất định, người mua franchise phát triển khu vực phải trả một khoản phí franchise ban đầu tương đối cao và phải cam kết phát triển được bao nhiêu cửa hàng / chuỗi cửa hàng theo một tiến độ thời gian thỏa thuận ban đầu

Nếu không đáp ứng đúng những thỏa thuận trong hợp đồng, đơn vị nhận quyền trong trường hợp này này sẽ bị mất ưu tiên độc quyền.

+ Franchise riêng lẻ

Hình thức nhượng quyền thuong mại này phù hợp cho việc nhượng quyền lẻ trực tiếp cho từng đối tác tại nước ngoài và hình thức này chỉ thích hợp đối với các quốc gia nằm cùng một khu vực.

Lợi thế của việc franchise riêng lẻ là chủ thương hiệu có thể làm việc và kiểm tra sâu sát với từng doanh nghiệp nhượng quyền. Ngoài ra, phí franchise thu được không phải chia cho đối tác trung gian nào. Tuy nhiên, hình thức này đòi hỏi một guồng máy điều hành quy mô với các khâu như nhân sự, quẩn trị … từ phía chủ thương hiệu.

Một số thương hiệu áp dụng nhượng quyền theo mô hình này để đi vào Việt Nam có thể kể đến KFC, Jolibee, Loterria, McDonald’s…

Trên đây là những tư vấn của TBT Việt Nam về các vấn đề liên quan đến các hình thức nhượng quyền thương mại. Nếu như bạn vẫn còn vướng mắc về vấn đề này hay có thêm thắc mắc về các vấn đề khác có thể liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ tư vấn chi tiết.